Research Article
BibTex RIS Cite

VATANDAŞLIK BAĞLAMINDA GÖÇÜN SİYASALLAŞMASI

Year 2022, Issue: 9, 38 - 60, 30.06.2022
https://doi.org/10.48131/jscs.1096775

Abstract

Vatandaşlık, yasal statü, haklar, aidiyet/kimlik ve katılım gibi kavramları kapsamaktadır. Geleneksel olarak belirli bir coğrafi ve politik topluluğa bağlılığı ifade eden vatandaşlık, ulusal kimlik, egemenlik kavramlarını da çağrıştırır. Vatandaşlık ve ulusal aidiyetin yakından bağlantılı olduğu, ancak aynı zamanda Batı demokrasilerinde vatandaşlığa nasıl yaklaşıldığı konusunda ülkeler arasında önemli farklılıklar bulunmaktadır. Bu farklılığı günümüzde derinleştiren etkenlerin başında uluslararası göç hareketleri gelmektedir. Küreselleşme politikalarının bir sonucu olarak ülke içinde yaşanan iç çatışmalar, ülkeler arasında yaşanan savaşlar, küresel açlık, iklim krizi, kıtlık ve gelir adaletsizliği gibi etkenlerle ortaya çıkan uluslararası göç, vatandaşlık tartışmalarını yeni bir boyuta taşımıştır. Vatandaşlık anlayışı üzerinde etkili olan uluslararası göç, gelişmiş ülkelerin vatandaşlık politikalarının değişmesinde de etkili olmuştur. Bu değişimden hareketle çalışmada, uluslararası göç hareketlerinin vatandaşlığın dönüşümü üzerindeki etkisi incelenmektedir. Ayrıca bu çalışma uluslararası boyutta gerçekleşen göçlerin gelişmiş ülkelerde nasıl politize edildiğini karşılaştırmalı bir şekilde ele alma amacındadır. Bu amaçla göç politikaları bazı ülkelerde yoğun bir şekilde tartışmalı ve siyasi gündemin üst sıralarında yer alırken, başka ülkelerde bu durumun neden politikleşmediği sorusuna da cevap aranmaktadır. Bütün bu tartışmalar çerçevesinde göçmenlerin geçici mi kalıcı mı olacağı, kalıcı olacak ise vatandaşlık ile ilgili olarak asimilasyon, entegrasyon ve çokkültürcü yaklaşımlardan hangisinin benimseneceği tartışmaları yeni kaygıları da beraberinde getirmiştir. Bu kapsamda gerçekleşen tartışmalar ve göçmenlere vatandaşlık verilmesiyle ilgili son yıllardaki siyasi tartışmalar göçü siyasallaştırmıştır. Bu çalışmada göçün siyasallaşma sürecine neden olan sosyo-ekonomik faktörler ile radikal sağ popülist partilerin yükselişi de vatandaşlık bağlamında incelenmektedir.

References

  • BBC News (2016). BM: Türkiye En Çok Mülteciye Ev Sahipliği Yapan Ülke. Erişim Tarihi 20 Haziran 2016. https://www.bbc.com.
  • Benhabib, S. (2006). Ötekilerin Hakları. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Betts, A. (2017). Zorunlu Göç ve Küresel Politika (Çev. Seher Meltem Türkaslan). Ankara: Hece Yayınları.
  • Brubaker, R. (2010). Fransa ve Almanya’da Vatandaşlık ve Ulus Ruhu (Çev. Mahide Pekel). Ankara: Dost Kitapevi.
  • Canatan, K. (2020). Toplumsal Değişim Perspektifinde Göç Sosyolojisi. Ankara: Eski Yeni Yayınları.
  • Carens, J. H. (2012). Immigration And Citizenship. Values and Ethics for the 21st Century (ss. 103-136). Madrid: BBVA.
  • Castles, S. (2010). Understanding Global Migration: A Social Transformation Perspective. Journal of Ethnic and Migration Studies.
  • Castles, S., Miller, M. J. (2008). Göçler Çağı, s. Modern Dünyada Uluslararası Göç Hareketleri, (Çev. Bülent U. Bal ve İbrahim Akbulut). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Cohen, R., (1998). Hard Cases: İnternal Displacement in Turkey, Burma and Algeria. Forced Migration Review. ss. 23-28.
  • Elitok, S. P. (2021). Biden’ın 2021 Vatandaşlık Yasası Ne Getiriyor? Gazete Duvar. Erişim Tarihi, 7 Temmuz 2021. https://www.gazeteduvar.com.tr.
  • Erbaş, H. (2019). Gidişlerden Kaçışlara Göç ve Göçmenler, Kuram, Yöntem ve Alan Yazıları. Ankara: Phoenix Yayınları.
  • Erden, M. S. (2017). Türkiye ve İran’da Vatandaşlık ve Etnisite. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Erdoğan, M. M. (2020). Suriyeliler Barometresi: Suriyelilerle Uyum İçinde Yaşamın Çerçevesi. Ankara: Orion Kitapevi.
  • Göç ve Uyum Raporu (2018). TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Mülteci Hakları Alt Komisyonu. Erişim Tarihi 7 Mart 2018.
  • Heywood, A. (2007). Siyaset. (Çev. Bekir Berat Özipek vd.). Ankara: Adres Yayınları.
  • Hutter, S. (2021). Politicising İmmigration in Times of Crisis. Journal of Ethnic and Migration Studies. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/1369183X.2020.1853902.
  • IOM (2011). World Migration Report 2011. https://publications.iom.int/books/world-migration-report-2011.
  • İçduygu, A., Şentürk Soyarık, N., Çoban, C., Gökçek, A. (2014). Türkiye'deki Göçmenlerin Vatandaş Olma Eğilimleri: Algılar ve Deneyimler. TÜBİTAK.
  • Kadıoğlu, A. (2012). Vatandaşlık, Kavramın Farklı Anlamları. İçinde Ayşe Kadıoğlu (Edt.), Vatandaşlığın Dönüşümü Üyelikten Haklara (ss. 21-30). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Kapani, M. (2007). Politika Bilimine Giriş. 21. Basım. İstanbul: Bilgi Yayınevi.
  • Keskin, İ. F., Yanarışık, O. (2021). Suriye Göç Krizi Hakkında Güvenlik Endişeleri: Türkiye ve AB Ülkeleri Karşılaştırması. Güvenlik Araştırmaları Dergisi. Cilt: 23 Sayı: 1, ss. 54-70.
  • Keyman, E. F. (2012). Türkiye’de Çokkültürlü Anayasal Vatandaşlık. İçinde Ayşe Kadıoğlu (Der.), Vatandaşlığın Dönüşümü Üyelikten Haklara (ss. 218-244). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Kuçuradi, İ. (2018). İnsan Hakları, s. Kavramları ve Sorunları. 4. Baskı. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
  • Kümbetoğlu, B. (2012). Göç Çalışmalarında “Nasıl” Sorusu. İçinde S. Gülfer Ihlamur-Öner, N. Aslı Şirin Öner (Der.), Küreselleşme Çağında Göç: Kavramlar Tartışmalar (ss. 49-88). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü. (Çev. Osman Akınbay, Derya Kömürcü). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Meyer, S., Rosenberger, S. (2015). The Politicisation of Immigration in Austria. İn Wouter van der Brug, Gianni D'Amato, Didier Ruedin, Joost Berkhout (Edt.) The Politicisation of Migration (s. 31-51). London, s. Routledge.
  • Oruç, M. (2021). Türkiye’de Bulunan Suriyelilerin Hukuki Statüleri ve Sahip Oldukları Haklar. İçinde Mehmet Karakaş, Demet Çak (Edt.), Göç ve Etkileri (ss. 123-130). Ankara: Pegem Akademi.
  • Osmanoğlu, Ö. (2016). Türk Sineması’nda Dış Göç Olgusu: Sosyo-Kültürel Karşılaşmalar, Kimlik Çatışması ve Yabancılaşma. Marmara İletişim Dergisi, Sayı 25, ss. 77-98.
  • Özkan, Y. (2021). Hollanda’da Aşırı Sağcı Lider Wilders’in Seçim Vaadi ‘Suriyelileri Sınır Dışı Etmek.’ Erişim Tarihi 17 Ocak 2021. https://www.bbc.com.
  • Öztan, E. (2012). Göçmenlerin Entegrasyonunda Değişen Modeller: “Çokkültürlü Cennet”ten “Çokkültürlü Drama”ya- Hollanda ve Göçmenleri. İçinde S. Gülfer Ihlamur-Öner, N. Aslı Şirin Öner (Der.), Küreselleşme Çağında Göç: Kavramlar Tartışmalar (s. 161-182). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Poggi, G. (2016). Devlet Doğası, Gelişimi ve Geleceği, (Çev. Aysun Babacan). 5. Baskı. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Ruedin, D., D’Amato, G. (2015). The Politicisation of Immigration in Switzerland, s. The Importance of Direct Democracy. İn Wouter van der Brug, Gianni D'Amato, Didier Ruedin, Joost Berkhout (Edt.) The Politicisation of Migration (ss. 140-158). London: Routledge.
  • Sayın, H. (2019). Uluslararası Göç ve Uluslararası Güvenlik. Ankara: Berikan Yayınevi.
  • Şit, B. (2008). Modern Vatandaşlık Kavramına Bir Bakış. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. Sayı 76 ss.64-82.
  • Telatar, G. (2019). Göç ve Güvenlik, s. Kavramsal ve Teorik Bir Analiz. İçinde Gökhan Teleatar, Umut Kedikli (Edt.), Uluslararası Göç ve Güvenlik (ss. 7-38). Ankara: Nobel Yayınları.
  • Topçuoğlu, R. A. (2012). Düzensiz Göç: Küreselleşmede Kısıtlanan İnsan Hareketliliği. İçinde S. Gülfer Ihlamur-Öner, N. Aslı Şirin Öner (Der.), Küreselleşme Çağında Göç: Kavramlar Tartışmalar (ss. 501-509). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Ünver, O. C. (2021). Uluslararası Göçmenler ve Görmezlikten Gelinen İnsan Hakları. İçinde Mehmet Karakaş, Demet Çak (Edt.), Göç ve Etkileri (ss. 226-245). Ankara: Pegem Akademi.
  • Ürer, L. (2021). Karar Alma Süreçlerinde Nüfus Faktörü ve Dış Politika Uygulamalarına Göç Temelinde Demografik Bakmak. İçinde Mehmet Karakaş, Demet Çak (Edt.) Göç ve Etkileri (ss. 207-224). Ankara: Pegem Yayınları.
  • Yalçın, C., (2004). Göç Sosyolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Yıldız, A. (2017). Göç ve Entegrasyon Politikalarında Vatandaşlık. Göç Araştırmaları Dergisi. Cilt: 3, Sayı: 1, ss. 36-67.
  • Yılmaz, Önder (2021). 174 Bin Suriyeli Türk Vatandaşı Oldu. www.milliyet.com.tr. Erişim, 12 Ekim 2021.
Year 2022, Issue: 9, 38 - 60, 30.06.2022
https://doi.org/10.48131/jscs.1096775

Abstract

References

  • BBC News (2016). BM: Türkiye En Çok Mülteciye Ev Sahipliği Yapan Ülke. Erişim Tarihi 20 Haziran 2016. https://www.bbc.com.
  • Benhabib, S. (2006). Ötekilerin Hakları. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Betts, A. (2017). Zorunlu Göç ve Küresel Politika (Çev. Seher Meltem Türkaslan). Ankara: Hece Yayınları.
  • Brubaker, R. (2010). Fransa ve Almanya’da Vatandaşlık ve Ulus Ruhu (Çev. Mahide Pekel). Ankara: Dost Kitapevi.
  • Canatan, K. (2020). Toplumsal Değişim Perspektifinde Göç Sosyolojisi. Ankara: Eski Yeni Yayınları.
  • Carens, J. H. (2012). Immigration And Citizenship. Values and Ethics for the 21st Century (ss. 103-136). Madrid: BBVA.
  • Castles, S. (2010). Understanding Global Migration: A Social Transformation Perspective. Journal of Ethnic and Migration Studies.
  • Castles, S., Miller, M. J. (2008). Göçler Çağı, s. Modern Dünyada Uluslararası Göç Hareketleri, (Çev. Bülent U. Bal ve İbrahim Akbulut). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Cohen, R., (1998). Hard Cases: İnternal Displacement in Turkey, Burma and Algeria. Forced Migration Review. ss. 23-28.
  • Elitok, S. P. (2021). Biden’ın 2021 Vatandaşlık Yasası Ne Getiriyor? Gazete Duvar. Erişim Tarihi, 7 Temmuz 2021. https://www.gazeteduvar.com.tr.
  • Erbaş, H. (2019). Gidişlerden Kaçışlara Göç ve Göçmenler, Kuram, Yöntem ve Alan Yazıları. Ankara: Phoenix Yayınları.
  • Erden, M. S. (2017). Türkiye ve İran’da Vatandaşlık ve Etnisite. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Erdoğan, M. M. (2020). Suriyeliler Barometresi: Suriyelilerle Uyum İçinde Yaşamın Çerçevesi. Ankara: Orion Kitapevi.
  • Göç ve Uyum Raporu (2018). TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Mülteci Hakları Alt Komisyonu. Erişim Tarihi 7 Mart 2018.
  • Heywood, A. (2007). Siyaset. (Çev. Bekir Berat Özipek vd.). Ankara: Adres Yayınları.
  • Hutter, S. (2021). Politicising İmmigration in Times of Crisis. Journal of Ethnic and Migration Studies. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/1369183X.2020.1853902.
  • IOM (2011). World Migration Report 2011. https://publications.iom.int/books/world-migration-report-2011.
  • İçduygu, A., Şentürk Soyarık, N., Çoban, C., Gökçek, A. (2014). Türkiye'deki Göçmenlerin Vatandaş Olma Eğilimleri: Algılar ve Deneyimler. TÜBİTAK.
  • Kadıoğlu, A. (2012). Vatandaşlık, Kavramın Farklı Anlamları. İçinde Ayşe Kadıoğlu (Edt.), Vatandaşlığın Dönüşümü Üyelikten Haklara (ss. 21-30). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Kapani, M. (2007). Politika Bilimine Giriş. 21. Basım. İstanbul: Bilgi Yayınevi.
  • Keskin, İ. F., Yanarışık, O. (2021). Suriye Göç Krizi Hakkında Güvenlik Endişeleri: Türkiye ve AB Ülkeleri Karşılaştırması. Güvenlik Araştırmaları Dergisi. Cilt: 23 Sayı: 1, ss. 54-70.
  • Keyman, E. F. (2012). Türkiye’de Çokkültürlü Anayasal Vatandaşlık. İçinde Ayşe Kadıoğlu (Der.), Vatandaşlığın Dönüşümü Üyelikten Haklara (ss. 218-244). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Kuçuradi, İ. (2018). İnsan Hakları, s. Kavramları ve Sorunları. 4. Baskı. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
  • Kümbetoğlu, B. (2012). Göç Çalışmalarında “Nasıl” Sorusu. İçinde S. Gülfer Ihlamur-Öner, N. Aslı Şirin Öner (Der.), Küreselleşme Çağında Göç: Kavramlar Tartışmalar (ss. 49-88). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü. (Çev. Osman Akınbay, Derya Kömürcü). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Meyer, S., Rosenberger, S. (2015). The Politicisation of Immigration in Austria. İn Wouter van der Brug, Gianni D'Amato, Didier Ruedin, Joost Berkhout (Edt.) The Politicisation of Migration (s. 31-51). London, s. Routledge.
  • Oruç, M. (2021). Türkiye’de Bulunan Suriyelilerin Hukuki Statüleri ve Sahip Oldukları Haklar. İçinde Mehmet Karakaş, Demet Çak (Edt.), Göç ve Etkileri (ss. 123-130). Ankara: Pegem Akademi.
  • Osmanoğlu, Ö. (2016). Türk Sineması’nda Dış Göç Olgusu: Sosyo-Kültürel Karşılaşmalar, Kimlik Çatışması ve Yabancılaşma. Marmara İletişim Dergisi, Sayı 25, ss. 77-98.
  • Özkan, Y. (2021). Hollanda’da Aşırı Sağcı Lider Wilders’in Seçim Vaadi ‘Suriyelileri Sınır Dışı Etmek.’ Erişim Tarihi 17 Ocak 2021. https://www.bbc.com.
  • Öztan, E. (2012). Göçmenlerin Entegrasyonunda Değişen Modeller: “Çokkültürlü Cennet”ten “Çokkültürlü Drama”ya- Hollanda ve Göçmenleri. İçinde S. Gülfer Ihlamur-Öner, N. Aslı Şirin Öner (Der.), Küreselleşme Çağında Göç: Kavramlar Tartışmalar (s. 161-182). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Poggi, G. (2016). Devlet Doğası, Gelişimi ve Geleceği, (Çev. Aysun Babacan). 5. Baskı. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Ruedin, D., D’Amato, G. (2015). The Politicisation of Immigration in Switzerland, s. The Importance of Direct Democracy. İn Wouter van der Brug, Gianni D'Amato, Didier Ruedin, Joost Berkhout (Edt.) The Politicisation of Migration (ss. 140-158). London: Routledge.
  • Sayın, H. (2019). Uluslararası Göç ve Uluslararası Güvenlik. Ankara: Berikan Yayınevi.
  • Şit, B. (2008). Modern Vatandaşlık Kavramına Bir Bakış. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. Sayı 76 ss.64-82.
  • Telatar, G. (2019). Göç ve Güvenlik, s. Kavramsal ve Teorik Bir Analiz. İçinde Gökhan Teleatar, Umut Kedikli (Edt.), Uluslararası Göç ve Güvenlik (ss. 7-38). Ankara: Nobel Yayınları.
  • Topçuoğlu, R. A. (2012). Düzensiz Göç: Küreselleşmede Kısıtlanan İnsan Hareketliliği. İçinde S. Gülfer Ihlamur-Öner, N. Aslı Şirin Öner (Der.), Küreselleşme Çağında Göç: Kavramlar Tartışmalar (ss. 501-509). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Ünver, O. C. (2021). Uluslararası Göçmenler ve Görmezlikten Gelinen İnsan Hakları. İçinde Mehmet Karakaş, Demet Çak (Edt.), Göç ve Etkileri (ss. 226-245). Ankara: Pegem Akademi.
  • Ürer, L. (2021). Karar Alma Süreçlerinde Nüfus Faktörü ve Dış Politika Uygulamalarına Göç Temelinde Demografik Bakmak. İçinde Mehmet Karakaş, Demet Çak (Edt.) Göç ve Etkileri (ss. 207-224). Ankara: Pegem Yayınları.
  • Yalçın, C., (2004). Göç Sosyolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Yıldız, A. (2017). Göç ve Entegrasyon Politikalarında Vatandaşlık. Göç Araştırmaları Dergisi. Cilt: 3, Sayı: 1, ss. 36-67.
  • Yılmaz, Önder (2021). 174 Bin Suriyeli Türk Vatandaşı Oldu. www.milliyet.com.tr. Erişim, 12 Ekim 2021.
There are 41 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Sociology
Journal Section Research Articles
Authors

İbrahim Mavi 0000-0002-8268-6899

Early Pub Date June 19, 2022
Publication Date June 30, 2022
Submission Date March 31, 2022
Published in Issue Year 2022 Issue: 9

Cite

APA Mavi, İ. (2022). VATANDAŞLIK BAĞLAMINDA GÖÇÜN SİYASALLAŞMASI. Toplum Ve Kültür Araştırmaları Dergisi(9), 38-60. https://doi.org/10.48131/jscs.1096775

“Journal of Social and Cultural Studies” (J-SCS) is published in Turkish and English. “Journal of Social and Cultural Studies” (J-SCS) is published only in electronic form through its website and adopts open access policy. The journal is published twice a year, in June and December. No fees are charged for publications, no fees are paid to the editors, the editorial board and the referees and their owners. It is accepted that the authors who submit articles to the contact address for publication in the journal should read and acknowledge this copyright statement.

“Journal of Social and Cultural Studies” is open to the work of all researchers who have the title “PhD” or “PhD student”. It is not obligatory that the second, third and fourth authors of the article have the title “PhD” or “PhD student”. An article should has been written by max. four authors. The articles prepared in accordance with the writing rules are presented to the referee for review after they have passed the editorial review. The reviewer may ask for a correction to the article, directly refuse or accept it. For the articles declined as a result of the reviewer evaluation, a second reviewer may be requested by the author, If the editors’ board finds that the request is appropriate, the article will be sent to a second reviewer.

The articles previously published in another publication or in the evaluation stage by another publication are not accepted into “Journal of Social and Cultural Studies” publication process. All the ethical and legal responsibilities related to the published articles belong to the authors.