Öz
In this study, it was aimed to determine the metaphorical perceptions of primary school teachers towards the initial reading writing teaching process. In the study group of the research, which was carried out in a phenomenological design from qualitative methods, maximum diversity was reached among the teachers who met the criterion of having taught the first grade at least once, and the research was carried out with 255 teachers. The form prepared by the researchers was used as a data collection tool. In the form, demographic information and incomplete statements such as "Initial Reading Writing Teaching is similar to ......; Because…..." are included. The data obtained from the research were subjected to content analysis. As a result of the research, the metaphors created by the teachers for the initial reading writing teaching were gathered under 5 themes. These themes are “A Challenging Process”, “An Enjoyable, Fun and Useful Process”, “Process with a Product at the End”, “Positive Concrete Object”,“Individual Difference”. It was seen that primary school teachers explained the initial reading writing teaching with the reasons of many metaphors such as the first foundation laid in construction, popcorn, bottomless pit, crossstitch, camel jumping, rainbow, dough leavening, patience stone, carpet weaving, disinfectant. It has been observed that the perceptions of the teachers differ from each other and the metaphors produced come together in different themes according to their years of service. It has been determined that the teachers with 1-10 years of seniority produce more metaphors within the scope of a difficult process, 11-20 years of individual difference, and 21-30 years of experience, which are within the scope of process themes.
Anahtar Kelimeler
Primary school first grade initial reading writing teaching primary school teacher metaphorical perception
Kaynakça
- Altun, S. A., & Apaydın, Ç. (2013). Kız ve erkek öğretmen adaylarının “eğitim” kavramına iliskin metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 3(3), 329-354.
- Armstrong, S. L., Davis, H. S., & Paulson, E. J. (2011). The subjectivity problem: Improving triangulation approaches in metaphor analysis studies. International Journal of Qualitative Methods, 10(2), 151-163.
- Bee, H. & D. Boyd (2009). Çocuk gelişim psikolojisi (Okhan Gündüz, çev.). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
- Botha, E. (2009). Why metaphor matters in education. South African Journal of Education, 29(4), 431444.
- Bullough Jr, R. V., & Stokes, D. K. (1994). Analyzing personal teaching metaphors in preservice teacher education as a means for encouraging professional development. American Educational Research Journal, 31(1), 197-224.
- Clandinin, D. J. (1986). Classroom practice: Teacher images in action. Philadelphia: Falmer.
- Ergül, C., Sarıca, A., & Akoğlu, G. (2016). Etkileşimli Kitap Okuma: Dil ve Erken Okuryazarlık Becerilerinin Geliştirilmesinde Bir Yöntem Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 17(2), 193-206. Doi: 10.21565/özeleğitimdergisi.246307
- Ferah, A. (1996). İlkokuma-yazma öğretiminde görsel algılama ve zekânın yeri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Ferah, A. (2005). Her yönüyle Türkçe ilk okuma yazma. İstanbul: Milli Eğitim Yayınları.
- Gibson, S. & Dembo, M. H. (1984). Teacher efficacy: A construct validation. Journal of Educational Psychology, 76(4), 569–582.
- Greene, B. E., & Lynch-Brown, C. (2002). Effects of teachers' reading aloud styles on vocabulary acquisition and comprehension of students in the early elementary grades. Journal of Educational Psychology, 94(3), 465-473.
- Gunning, T. G. (1996). Creating reading instruction for all children. Boston: Allyn & Bacon.
- Güler, B. (2019). Ortaokul öğrencilerinin Türkçeye yönelik kavramsal yapıları, duygusal semantik tutumları ve metaforik algılarının belirlenmesi (Şırnak ili örneği). [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Kabaş, İ. (2020). Sınıf öğretmenlerinin ilk okuma yazma öğretimi öz yeterlik algıları ile ilk okuma yazma öğretim programına bağlılıkları. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
- Karakuş, N., & Baki, Y. (2017). Öğretmen adaylarının yazmaya ilişkin algıları ve yazma sürecinde karşılaştıkları güçlükler: RTEÜ örneği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 573-593.
- Karakuş, N., & Kozçetin, K. (2016). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma kavramına yönelik metaforik algılarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 387-404.
- Karaman, G., & Güngör Aytar, A. (2016). Erken Okuryazarlık Becerilerini Değerlendirme Aracı’nın (EOBDA) geliştirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 0-0. Doi: 10.17860/efd.02080
- Kargın, T., Güldenoğlu, B., & Ergül, C. (2017). Anasınıfı çocuklarının erken okuryazarlık beceri profili: Ankara örneklemi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18(1), 61-87.
- Kemiksiz, Ö. (2019). Türkçe öğretmeni adaylarının “hızlı okuma” becerisine yönelik metafor algıları. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 71-84.
- Kırmızı, F. S., & Çelik, D. (2015). İlkokul öğrencilerinin ilkokuma yazma öğrenme sürecine ilişkin metafor algıları. Electronic Turkish Studies, 10(10), 793-816. Knowles, J. G. (1992). Models for teachers’ biographies. In I. Goodson (Ed.), Studying teachers’ lives (pp. 99–152). New York: Teachers College Press.
- Köksal, Ç., Erginer, E., & Baloğlu, M. (2016). İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin okuma ve yazmaya yükledikleri anlamlar: bir metafor analizi çalışması. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 11(1), 133-156.
- Lakoff, G., & Mark, J. (2003). Metaphors we live by. Chicago: The University of Chicago Press. [Online]: http://shu.bg/tadmin/upload/storage/161.pdf. 08.06.2021 tarihinde erişilmiştir.
- Low, G. (2008). Metaphor and education. The Cambridge handbook of metaphor and thought, 212231.
- MEB (2018). İlkokul Türkçe dersi öğretim programı. Ankara. Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
- Moore, W. P., & Esselman, M. E. (1992). Teacher Efficacy, Empowerment, and a Focused Instructional Climate: Does Student Achievement Benefit?. https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.900.4968&rep=rep1&type=pdf sitesinden 10.06.2021 tarihinde erişilmiştir.
- National Early Literacy Panel. (2008). Developing early literacy: Report of the national early literacy panel. Washington, DC: National Institute for Literacy.
- Nelson, P. A. (2005). Could you and your students use a poetry get away? The Reading Teacher, 58(8), 771-773.
- Neumann, M. M., Hood, M., Ford, R. M., & Neumann, D. L. (2011). The role of environmental print in emergent literacy, Journal of Early Childhood Literacy, 12(3), 231–258.
- Pullen, P. C., & Justice, L. M. (2003). Enhancing phonological awareness, print awareness, and oral language skills in preschool children. Intervention in School and Clinic, 39(2), 87-98.
- Saydam, E. N. (2020). Birinci sınıfta okuma-yazma başarısını etkileyen faktörlerin belirlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
- Shaw, D. M., Barry, A., & Mahlios, M. (2008). Preservice teachers' metaphors of teaching in relation to literacy beliefs. Teachers and Teaching: theory and practice, 14(1), 35-50.
- Spira, E. G., Bracken, S. S., & Fischel, E. J. (2005). Predicting improvement after first-grade reading difficulties: The effects of oral language, emergent literacy, and behavior skills. Developmental Psychology, 41(1), 225-234.
- Tiryaki, E., & Demir, A. (2016). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yazma Becerisine Yönelik Metaforik Algıları/Turkish Teacher Candidates’ Metaphorical Perceptions Related to Writing Skills. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(33), 18-27.
- Thomas, L., & Beauchamp, C. (2011). Understanding new teachers’ professional identities through metaphor. Teaching and teacher Education, 27(4), 762-769. DOI: 10.1016/j.tate.2010.12.007
- Tobin, K. (1990) Changing metaphors and beliefs: a master switch for teaching? Theory into Practice, 29(2), 122-128.
- Tyler, Y. Kim, & M. Takada (2008), Language in the Context of Use: Cognitive and Discourse Approaches to Language and Language Learning. Berlin: Mouton de Gruyter.
Öz
Bu araştırmada ilkokul öğretmenlerinin ilk okuma yazma öğretimi sürecine yönelik metaforik algılarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Nitel yöntemlerden fenomenolojik desende gerçekleştirilen araştırmanın çalışma grubunda en az bir kere birinci sınıfı okutmuş olmak ölçütüne uygun olan öğretmenler arasından maksimum çeşitliliğe ulaşılmış ve araştırma 255 öğretmenle yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından hazırlanan form kullanılmıştır. Formda demografik bilgilere ve "İlk Okuma Yazma Öğretimi .....'ya benzer; Çünkü….." şeklinde eksik bırakılmış ifadelere yer verilmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler içerik analizine tâbi tutulmuştur. Araştırma sonucunda öğretmenlerin ilk okuma yazma öğretimine yönelik oluşturdukları metaforlar “Zorlu Bir Süreç”, “Keyifli, Eğlenceli ve Faydalı Bir Süreç”, “Sonunda Bir Ürün Elde Edilen Süreç”, “Olumlu Somut Nesne”, “Bireysel Farklılık” temaları altında toplanmıştır. İlkokul öğretmenlerinin bu temalar çerçevesinde ilk okuma yazma öğretimini inşaatta atılan ilk temel, mısır patlatma, dipsiz kuyu, kanaviçe işleme, deveye hendek atlatma, gökkuşağı, hamur mayalama, sabır taşı, halı dokuma, dezenfektan gibi birçok metaforu nedenleriyle açıkladığı görülmüştür. Öğretmenlerin algılarının birbirinden farklılık gösterdiği ve üretilen metaforların hizmet yıllarına göre farklı temalarda bir araya geldiği görülmüştür. Öğretmenlerin kıdemleri 1-10 yıl olanların zorlu bir süreç, 11-20 yıl olanların bireysel farklılık, 21-30 yıl olanların sonunda bir ürün elde edilen süreç temaları kapsamında yer alan metaforları daha çok ürettikleri belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
İlkokul birinci sınıf ilk okuma yazma öğretimi ilkokul öğretmeni metaforik algı
Kaynakça
- Altun, S. A., & Apaydın, Ç. (2013). Kız ve erkek öğretmen adaylarının “eğitim” kavramına iliskin metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 3(3), 329-354.
- Armstrong, S. L., Davis, H. S., & Paulson, E. J. (2011). The subjectivity problem: Improving triangulation approaches in metaphor analysis studies. International Journal of Qualitative Methods, 10(2), 151-163.
- Bee, H. & D. Boyd (2009). Çocuk gelişim psikolojisi (Okhan Gündüz, çev.). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
- Botha, E. (2009). Why metaphor matters in education. South African Journal of Education, 29(4), 431444.
- Bullough Jr, R. V., & Stokes, D. K. (1994). Analyzing personal teaching metaphors in preservice teacher education as a means for encouraging professional development. American Educational Research Journal, 31(1), 197-224.
- Clandinin, D. J. (1986). Classroom practice: Teacher images in action. Philadelphia: Falmer.
- Ergül, C., Sarıca, A., & Akoğlu, G. (2016). Etkileşimli Kitap Okuma: Dil ve Erken Okuryazarlık Becerilerinin Geliştirilmesinde Bir Yöntem Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 17(2), 193-206. Doi: 10.21565/özeleğitimdergisi.246307
- Ferah, A. (1996). İlkokuma-yazma öğretiminde görsel algılama ve zekânın yeri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Ferah, A. (2005). Her yönüyle Türkçe ilk okuma yazma. İstanbul: Milli Eğitim Yayınları.
- Gibson, S. & Dembo, M. H. (1984). Teacher efficacy: A construct validation. Journal of Educational Psychology, 76(4), 569–582.
- Greene, B. E., & Lynch-Brown, C. (2002). Effects of teachers' reading aloud styles on vocabulary acquisition and comprehension of students in the early elementary grades. Journal of Educational Psychology, 94(3), 465-473.
- Gunning, T. G. (1996). Creating reading instruction for all children. Boston: Allyn & Bacon.
- Güler, B. (2019). Ortaokul öğrencilerinin Türkçeye yönelik kavramsal yapıları, duygusal semantik tutumları ve metaforik algılarının belirlenmesi (Şırnak ili örneği). [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Kabaş, İ. (2020). Sınıf öğretmenlerinin ilk okuma yazma öğretimi öz yeterlik algıları ile ilk okuma yazma öğretim programına bağlılıkları. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
- Karakuş, N., & Baki, Y. (2017). Öğretmen adaylarının yazmaya ilişkin algıları ve yazma sürecinde karşılaştıkları güçlükler: RTEÜ örneği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 573-593.
- Karakuş, N., & Kozçetin, K. (2016). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma kavramına yönelik metaforik algılarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 387-404.
- Karaman, G., & Güngör Aytar, A. (2016). Erken Okuryazarlık Becerilerini Değerlendirme Aracı’nın (EOBDA) geliştirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 0-0. Doi: 10.17860/efd.02080
- Kargın, T., Güldenoğlu, B., & Ergül, C. (2017). Anasınıfı çocuklarının erken okuryazarlık beceri profili: Ankara örneklemi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18(1), 61-87.
- Kemiksiz, Ö. (2019). Türkçe öğretmeni adaylarının “hızlı okuma” becerisine yönelik metafor algıları. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 71-84.
- Kırmızı, F. S., & Çelik, D. (2015). İlkokul öğrencilerinin ilkokuma yazma öğrenme sürecine ilişkin metafor algıları. Electronic Turkish Studies, 10(10), 793-816. Knowles, J. G. (1992). Models for teachers’ biographies. In I. Goodson (Ed.), Studying teachers’ lives (pp. 99–152). New York: Teachers College Press.
- Köksal, Ç., Erginer, E., & Baloğlu, M. (2016). İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin okuma ve yazmaya yükledikleri anlamlar: bir metafor analizi çalışması. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 11(1), 133-156.
- Lakoff, G., & Mark, J. (2003). Metaphors we live by. Chicago: The University of Chicago Press. [Online]: http://shu.bg/tadmin/upload/storage/161.pdf. 08.06.2021 tarihinde erişilmiştir.
- Low, G. (2008). Metaphor and education. The Cambridge handbook of metaphor and thought, 212231.
- MEB (2018). İlkokul Türkçe dersi öğretim programı. Ankara. Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
- Moore, W. P., & Esselman, M. E. (1992). Teacher Efficacy, Empowerment, and a Focused Instructional Climate: Does Student Achievement Benefit?. https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.900.4968&rep=rep1&type=pdf sitesinden 10.06.2021 tarihinde erişilmiştir.
- National Early Literacy Panel. (2008). Developing early literacy: Report of the national early literacy panel. Washington, DC: National Institute for Literacy.
- Nelson, P. A. (2005). Could you and your students use a poetry get away? The Reading Teacher, 58(8), 771-773.
- Neumann, M. M., Hood, M., Ford, R. M., & Neumann, D. L. (2011). The role of environmental print in emergent literacy, Journal of Early Childhood Literacy, 12(3), 231–258.
- Pullen, P. C., & Justice, L. M. (2003). Enhancing phonological awareness, print awareness, and oral language skills in preschool children. Intervention in School and Clinic, 39(2), 87-98.
- Saydam, E. N. (2020). Birinci sınıfta okuma-yazma başarısını etkileyen faktörlerin belirlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
- Shaw, D. M., Barry, A., & Mahlios, M. (2008). Preservice teachers' metaphors of teaching in relation to literacy beliefs. Teachers and Teaching: theory and practice, 14(1), 35-50.
- Spira, E. G., Bracken, S. S., & Fischel, E. J. (2005). Predicting improvement after first-grade reading difficulties: The effects of oral language, emergent literacy, and behavior skills. Developmental Psychology, 41(1), 225-234.
- Tiryaki, E., & Demir, A. (2016). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yazma Becerisine Yönelik Metaforik Algıları/Turkish Teacher Candidates’ Metaphorical Perceptions Related to Writing Skills. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(33), 18-27.
- Thomas, L., & Beauchamp, C. (2011). Understanding new teachers’ professional identities through metaphor. Teaching and teacher Education, 27(4), 762-769. DOI: 10.1016/j.tate.2010.12.007
- Tobin, K. (1990) Changing metaphors and beliefs: a master switch for teaching? Theory into Practice, 29(2), 122-128.
- Tyler, Y. Kim, & M. Takada (2008), Language in the Context of Use: Cognitive and Discourse Approaches to Language and Language Learning. Berlin: Mouton de Gruyter.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Türkçe Eğitimi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Eylül 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 9 Sayı: 3 |
