Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

An Investigation of the Relationships Between Mental Workload, Job Satisfaction, Wage Satisfaction, and Intention to Leave the Job

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 2, 277 - 293, 30.12.2022

Gökçe Özkılıçcı Serpil Aytaç

https://doi.org/10.37093/ijsi.1125305
Cited By: 1

Öz

Examining the reasons that make up the intention to leave the job in white-collar employees is very important in terms of not losing the qualified workforce of the organizations. Although some studies have attempted to reveal these reasons, it is noteworthy that mental workload has not been examined. The aim of this study, which was conducted from this point of view, is to examine the relationship between the mental workload, job satisfaction, and wage satisfaction levels of white-collar employees and their intention to leave. The sample of the research was 299 white-collar employees working in various sectors and business areas. According to the results of the correlation analysis performed to examine the relationship between the variables, negative significant relationships were found between intention to leave and job satisfaction, and wage satisfaction, and positive correlations with the mental workload. In addition, the difference of the variables according to gender was significant only in wage satisfaction, and when the difference according to the sector was examined, there was a significant difference in all other variables, except mental workload. The results of the stepwise analysis to determine the level of explaining the turnover intention of the variables indicate that job and wage satisfaction, together with mental workload, explain the intention to leave the job.

Anahtar Kelimeler

intention to leave the job job satisfaction wage satisfaction mental workload organizational behavior

Kaynakça

  • Acker, G. M. (2004). The effect of organizational conditions (role conflict, role ambiguity, opportunities for professional development, and social support) on job satisfaction and intention to leave among social workers in mental health care. Community Mental Health Journal, 40(1), 65–73. https://doi.org/10.1023/B:COMH.0000015218.12111.26
  • Adar, T., & Kılıç Delice, E. (2020). Şehir içi toplu taşıma şoförlerinin toplam iş yüklerinin fiziksel ve zihinsel iş yükü ölçütlerine göre yeni bir yaklaşımla karşılaştırılması. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 26(1), 254–267. https://doi.org/10.5505/pajes.2019.93609
  • Agho, A. O., Mueller, C. W., & Price, J. L. (1993). Determinants of employee job satisfaction: An empirical test of a causal model. Human Relations, 46(8), 1007–1027. https://doi.org/10.1177/001872679304600806
  • Akçakanat, T. & Uzunbacak, H. H. (2019). Aşırı iş yükü algısının işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde sürekli kaygının aracılık rolü. Alanya Akademik Bakış, 3(3), 215–230. https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.558557
  • Altaf, A. & Awan, M. A. (2011). Moderating affect of workplace spirituality on the relationship of job overload and job satisfaction. Journal of Business Ethics, 104(1), 93–99. https://doi.org/10.1007/s10551-011-0891-0
  • Aşan, Ö. & Erenler, E. (2008). İş tatmini ve yaşam tatmini ilişkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 203–216. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduiibfd/issue/20833/223192
  • Ataay, İ. D. (1985). Ücret tatmini ve ücret sistemleri (1.bs). Banksis Yayınları.
  • Aylan, S. & Koç, H. (2016). Relationship between mobbing and intention to leave in hotel industry. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(1), 14- 20. https://doi.org/10.21325/jotags.2016116912
  • Aypar, S., Sökmen, A., & Ekmekçioğlu, E. B. (2018). İş tatmini ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(13), 116–124. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gusbd/issue/36957/406813
  • Aytaç, S., Dursun, S. & Aca, Z. (2015). The effect of the perceptions of correctional officers of job-related affective well-being on tendency to leave the job [Special issue: Challenges and opportunities of emerging economies]. Business and Economics Journal, 10(1), 1–5.
  • Bağdoğan Yıldız, S. (2018). Algılanan örgütsel destek, psikolojik iyi oluş ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi. İş, Güç: Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 20(3), 5–20. https://doi.org/10.4026/isguc.466669
  • Barnes, L. L. B., Agago, M. O., & Coombs, W. T. (1998). Effects of job-related stress on faculty intention to leave academia. Research in Higher Education, 39(4), 457–469. https://rdcu.be/c1cgX
  • Brayfield, A. H., & Rothe, H. F. (1951). An index of job satisfaction. Journal of Applied Psychology, 35(5), 307–311. https://doi.org/10.1037/h0055617
  • Bingöl, D. (2003). İnsan kaynakları yönetimi (1.bs). Beta Yayınları.
  • Bozdoğan, S. C., & Aslan, H. (2020) Aşırı iş yükünün, tükenmişlik, iş stresi ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi (1. bs). İksad Yayınevi. https://iksadyayinevi.com/home/asiri-is-yukunun-tukenmislik-is-stresi-ve-isten-ayrilma-niyeti-uzerindeki-etkisi
  • Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi (25. bs). Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Cain, B. (2007). A review of the mental workload literature. https://apps.dtic.mil/sti/pdfs/ADA474193.pdf
  • Carraher, S. M., Whitney Gibson, J., & Buckley, M. R. (2006). Compensation satisfaction in the Baltics and the USA. Baltic Journal of Management, 1(1), 7–23. https://doi.org/10.1108/17465260610640840
  • Chang, T.-W., Hsu, J.-M., & Yu, P.-T. (2011). A comparison of single- and dual-screen environment in programming language: Cognitive loads and learning effects. Journal of Educational Technology & Society, 14(2), 188–200.
  • Clark, A. E., & Oswald, A. J. (1996). Satisfaction and comparison income. Journal of Public Economics, 61(3), 359–381. https://doi.org/10.1016/0047-2727(95)01564-7
  • Currall, S. C., Towler, A. J., Judge, T. A., & Kohn, L. (2005). Pay satisfaction and organizational outcomes. Personnel Psychology, 58(3), 613–640. https://doi.org/10.1111/j.1744-6570.2005.00245.x
  • Çakır, Ö. (2006). Ücret adaletinin iş davranışları üzerindeki etkiler (1. bs). Kamu İşletmeleri İşverenleri Sendikası Yayınları.
  • Çalışkan, A. & Pekkan, N. U. (2019). Sağlık sektörü çalışanlarında tükenmişlik duygusunun işten ayrılma niyetine etkisi: kişi-örgüt uyumunun aracılık rolü. Business and Economics Research Journal, 10(2), 469–481. https://doi.org/10.20409/berj.2019.180
  • Çetin Aydın, G., Aytaç, S. & Şanlı, Y. (2021). İşe ilişkin duygular, iş stresi ve tükenmişliğin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: Hemşireler üzerinde bir araştırma. Journal of Social Policy Conferences, 80, 1–35. http://doi.org/10.26650/jspc.2021.80.0011
  • Demirci, U. (2019). İş doyumu ile işten ayrılma niyeti ilişkisine istihdam şekillerinin etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(62), 1246–1258. http://doi.org/10.17719/jisr.2019.3134
  • Deng, L., Wang, G. & Yu, S. (2016). Layout design of human-machine interaction interface of cabin based on cognitive ergonomics and GA-ACA. Computational Intelligence and Neuroscience. https://doi.org/10.1155/2016/1032139
  • Djurkovic, N., McCormack, D., & Casimir, G. (2008). Workplace bullying and intention to leave: the moderating effect of perceived organisational support. Human Resource Management Journal, 18(4), 405–422. https://doi.org/10.1111/j.1748-8583.2008.00081.x
  • Emeç, Ş. & Akkaya, G. (2018). Stochastic AHP and fuzzy VIKOR approach for warehouse location selection problem. Journal of Enterprise Information Management, 31(6), 950–962. https://doi.org/10.1108/JEIM-12-2016-0195
  • Ergüney, Ö. (2006). Ücret tatmininin işgören tatmini ile ilişkisi ve bir uygulama (Yayın No. 215522) [Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Falzon, P., Gaines, B. R., & Monk, A. F. (1990). Cognitive ergonomics: Understanding, learning, and designing human-computer interaction. Academic Press.
  • Fisher, C. D. (2000). Mood and emotions while working: Missing pieces of job satisfaction? Journal of Organizational Behavior, 21(2), 185–202. https://doi.org/10.1002/(SICI)1099-1379(200003)21:2<185::AID-JOB34>3.0.CO;2-M
  • Fujimoto, T. (1994). Job and pay satisfaction among Japanese office workers: A gender comparison. Japanese Journal of Administrative Science, 9(1), 39–49. https://doi.org/10.5651/jaas.9.39
  • Greenberg, J. (1990). Organizational justice: Yesterday, today, and tomorrow. Journal of Management, 16(2), 399–432. https://doi.org/10.1177/014920639001600208
  • Gürbüz, S. (2007). Kamu personelinin ücret tatmin seviyelerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(21), 240–260. https://dergipark.org.tr/tr/pub/esosder/issue/6135/82285
  • Gürbüz, S., & Bekmezci, M. (2012). İnsan kaynakları yönetimi uygulamalarının bilgi işçilerinin işten ayrılma niyetine etkisinde duygusal bağlılığın aracılık ve düzenleyicilik rolü. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 41(2), 189–213. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuisletme/issue/9255/115789
  • Heldman, C., & Haggard, N. (2017). Women in Hollywood: The ongoing fight for equality. In Collectif: A Space Dedicated to the Advancement of Women and Girls (pp. 2–12). Mount Saint Mary’s University.
  • Hellman, C. M. (1997). Job satisfaction and intent to leave. The Journal of Social Psychology, 137(6), 677–689. https://doi/10.1080/00224549709595491
  • Heneman, H. G. III, & Schwab, D. P. (1985). Pay satisfaction: Its multidimensional nature and measurement. International Journal of Psychology, 20(1), 129–141. https://doi.org/10.1080/00207598508247727
  • Holland, P., Tham, T. L., Sheehan, C., & Cooper, B. (2019). The impact of perceived workload on nurse satisfaction with work-life balance and intention to leave the occupation. Applied Nursing Research, 49, 70–76. https://doi.org/10.1016/j.apnr.2019.06.001
  • Hollnagel, E. (1997). Cognitive ergonomics: It’s all in the mind. Ergonomics, 40(10), 1170–1182. http://doi.org/10.1080/001401397187685
  • Hopper, M. L. (2009). Communication satisfaction, job satisfaction, organisational commitment and intention to leave [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. The University of Waikato.
  • Jex, H. R. (1988). Measuring mental workload: Problems, progress, and promises. In P. A. Hancock & N. Meshkati (Eds.), Advances in Psychology (Vol. 52, pp. 5–39). North-Holland. https://doi.org/10.1016/S0166-4115(08)62381-X
  • Judge, T. A., Piccolo, R. F., Podsakoff, N. P., Shaw, J. C., & Rich, B. L. (2010). The relationship between pay and job satisfaction: A meta-analysis of the literature. Journal of Vocational Behavior, 77(2), 157–167. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2010.04.002
  • Judge, T. A., Weiss, H. M., Kammeyer-Mueller, J. D., & Hulin, C. L. (2017). Job attitudes, job satisfaction, and job affect: A century of continuity and of change. Journal of Applied Psychology, 102(3), 356–374. https://doi.org/10.1037/apl0000181
  • Jung, H. S. (2001). Establishment of overall workload assessment technique for various tasks and workplaces. International Journal of Industrial Ergonomics, 28(6), 341–353. https://doi.org/10.1016/S0169-8141(01)00040-3
  • Kalakoski, V., Selinheimo, S., Valtonen, T., Turunen, J., Käpykangas, S., Ylisassi, H., Toivio, P., Järnefelt, H., Hannonen, H., & Paajanen, T. (2020). Effects of a cognitive ergonomics workplace intervention (CogErg) on cognitive strain and well-being: A cluster-randomized controlled trial. A study protocol. BMC Psychology, 8(1), 1–16. https://doi.org/10.1186/s40359-019-0349-1
  • Kanbur, E. (2018). Aşırı iş yükünün iş ve yaşam doyumu üzerindeki etkisi: İşe bağlı gerginliğin aracı rolü. İş ve İnsan Dergisi, 5(2), 125–143. http://doi.org/10.18394/iid.375457
  • Kanten, P., Kanten, S. & Dündar, G. (2016). Ücret tatmininin ve işin özelliklerinin işe gömülmüşlük üzerindeki etkisinde mutluluğun rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(3), 64–88. https://isarder.org/index.php/isarder/article/view/1415
  • Karadağ, M., & Cankul, İ. H. (2015a). Hekimlerde zihinsel iş yükü değerlendirmesi. The Journal of Academic Social Science, 35, 361–370. http://doi.org/10.9761/JASSS2883
  • Karadağ, M. & Cankul, İ. H. (2015b). Hemşirelerde zihinsel iş yükü değerlendirmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 18(1), 26–34. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunihem/issue/2668/34633
  • Kaya, İ. (2007). Otel işletmeleri işgörenlerinin iş tatminini etkileyen faktörler: Geliştirilen bir iş tatmini ölçeği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 355–372. https://earsiv.anadolu.edu.tr/xmlui/handle/11421/450
  • Kış, A., Şad, S. N., Özer, N. & Atik, S. (2016). A meta-analysis of the relationship between burnout and job satisfaction of educational stakeholders. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 160–183. https://dergipark.org.tr/en/pub/erziefd/issue/24415/258756
  • Kim, H. K., Jeong, H., Park, J., Park, J., Kim, W.-S., Kim, N., Park, S., & Paik, N.-J. (2022). Development of a comprehensive design guideline to evaluate the user experiences of meal-assistance robots considering human-machine social interactions. International Journal of Human–Computer Interaction, 38(17), 1687–1700. https://doi.org/10.1080/10447318.2021.2009672
  • Kuşluvan, Z., & Kuşluvan, S. (2005). Otel işletmelerinde iş ve işletme ile ilgili faktörlerin işgören tatmini üzerindeki görece etkisi: Nevşehir örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 16(2), 183–203. https://dergipark.org.tr/tr/pub/atad/issue/16796/174479
  • Lipińska-Grobelny, A. & Papieska, E. (2012). Readiness for change and job satisfaction in a case of lean management application- A comparative study. International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health, 25(4), 418–425. https://doi.org/10.2478/S13382-012-0044-4
  • Lo, W. Y., Chien, L. Y., Hwang, F. M., Huang, N., & Chiou, S. T. (2018). From job stress to intention to leave among hospital nurses: A structural equation modelling approach. Journal of Advanced Nursing, 74(3), 677–688. https://doi.org/10.1111/jan.13481
  • Loft, S., Sanderson, P., Neal, A. & Mooij, M. (2007). Modeling and predicting mental workload in en route air traffic control: Critical review and broader implications. Human Factors, 49(3), 376–399. https://doi.org/10.1518%2F001872007X197017
  • Loi, R., Hang-Yue, N., & Foley, S. (2006). Linking employees’ justice perceptions to organizational commitment and intention to leave: The mediating role of perceived organizational support. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 79(1), 101–120. https://doi.org/10.1348/096317905X39657
  • Lum, L., Kervin, J., Clark, K., Reid, F., & Sirola, W. (1998). Explaining nursing turnover intent: Job satisfaction, pay satisfaction, or organizational commitment? Journal of Organizational Behavior, 19(3), 305–320. https://doi.org/10.1002/(SICI)1099-1379(199805)19:3<305::AID-JOB843>3.0.CO;2-N
  • Mobley, W. H., Horner, S. O., & Hollingsworth, A. T. (1978). An evaluation of precursors of hospital employee turnover. Journal of Applied Psychology, 63(4), 408–414. https://doi.org/10.1037/0021-9010.63.4.408
  • O’Neill, J. W., & Davis, K. (2011). Work stress and well-being in the hotel industry. International Journal of Hospitality Management, 30(2), 385–390. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2010.07.007
  • Organ, D. W. & Ryan, K. (1995). A meta‐analytic review of attitudinal and dispositional predictors of organizational citizenship behavior. Personnel Psychology, 48(4), 775–802. https://doi/10.1111/j.1744-6570.1995.tb01781.x
  • Oshagbemi, T., & Hickson, C. (2003). Some aspects of overall job satisfaction: A binomial logit model. Journal of Managerial Psychology, 18(4), 357–367. https://doi.org/10.1108/02683940310473109
  • Örücü, E. & Özafşarlıoğlu, S. (2013). Örgütsel adaletin çalışanların işten ayrılma niyetine etkisi: Güney Afrika Cumhuriyetinde bir uygulama. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(23), 335–358. https://dergipark.org.tr/tr/pub/mkusbed/issue/19550/208187
  • Özdemir, A. A. (2015). İş tatmini, pozitif/negatif duygulanım ve yaşam tatmininin etkisi. Çalışma ve Toplum, 46(3), 47–61. https://www.calismatoplum.org/makale/istatmini-pozitif-negatif-duygulanim-ve-yasam-tatmininin-etkisi
  • Özer, Ö., Şantaş, F., Şantaş, G., & Şahin, D. S. (2017). Impact of nurses’ perceptions of work environment and communication satisfaction on their intention to quit. International Journal of Nursing Practice, 23(6), 1–8. https://doi.org/10.1111/ijn.12596
  • Parasuraman, R., & Hancock, P. (2001). Adaptive control of workload. In P. A. Hancock & P. E. Desmond (Eds.), Stress, workload, and fatigue (pp. 305–320). Erlbaum.
  • Pelenk, S. E., & Acaray A. (2020). Aşırı iş yükünün iş tatminine etkisinde işyeri maneviyatının düzenleyici rolü. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(27), 480–497. https://doi.org/10.21076/vizyoner.651135
  • Purba, S. D. & Ananta, A. N. D. (2018). The effects of work passion, work engagement and job satisfaction on turn over intention of the millennial generation. Jurnal Manajemen Dan Pemasaran Jasa, 11(2), 263–274. http://doi.org/10.25105/jmpj.v11i2.2954
  • Quarstein, V. A., McAfee, R. B., & Glassman, M. (1992). The situational occurrences theory of job satisfaction. Human Relations, 45(8), 859–873. https://doi.org/10.1177/001872679204500806
  • Ravari, A., Mirzaei, T., Kazemi, M. & Jamalizadeh, A. (2012). Job satisfaction as a multidimensional concept: A systematic review study. Journal of Occupational Health and Epidemiology, 1(2), 95–102. http://doi.org/10.18869/acadpub.johe.1.2.95
  • Rubio-Valdehita, S., López-Núñez, M. I., López-Higes, R., & Díaz-Ramiro, E. M. (2017). Development of the carmen-q questionnaire for mental workload assessment. Psicothema, 29(4), 570–576. http://doi.org/10.7334/psicothema2017.151
  • Sharma, J. P. & Bajpai, N. (2011). Salary satisfaction as an antecedent of job satisfaction: Development of a regression model to determine the linearity between salary satisfaction and job satisfaction in a public and a private organization. European Journal of Social Sciences, 18(3), 450–461. http://isihome.ir/freearticle/ISIHome.ir-21009.pdf
  • Singh, P., & Loncar, N. (2010). Pay satisfaction, job satisfaction and turnover intent. Relations Industrielles, 65(3), 470–490. http://doi.org/10.7202/044892ar
  • Smith, W., Stanz, K. & Bussin, M. (2015). Retention preferences and the relationship between total rewards, perceived organisational support and perceived supervisor support. SA Journal of Human Resource Management, 13(1), 1–13. https://doi.org/10.4102/sajhrm.v13i1.665
  • Spector, P. E. (1997). Job satisfaction: Application, assesment, cause, and consequences. Sage Publications. https://doi.org/10.4135/9781452231549
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Pearson.
  • Tang, T. L.-P., & Talpade, M. (1999). Sex differences in satisfaction with pay and co-workers: Faculty and staff at a public institution of higher education. Public Personnel Management, 28(3), 345–349. https://doi.org/10.1177/009102609902800302
  • Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (1. bs). Nobel Yayıncılık.
  • Taylor, D. (1999). Managing job satisfaction. Australian CPA, 69(1), 46–47.
  • Tekingündüz, S., Top, M. & Seçkin, M. (2015). İş tatmini, performans, iş stresi ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkilerin incelenmesi: Hastane örneği. Verimlilik Dergisi, (4), 39–64.
  • Turan, E., Demirel, Y., Çetin, S. & Gülümoğlu, G. (2019). Mobbing ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Turkish Studies-Social Sciences, 14(3), 1121–1137. http://doi.org/10.29228/TurkishStudies.22869
  • Turgut, H., Soran, S., & Ateş, M. F. (2017). Örgütsel özdeşleşme işten ayrılma niyeti ilişkisinde psikolojik dayanıklılığın aracı rolü. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi (16. UİK Özel Sayısı), 577–592. http://doi.org/10.18092/ulikidince.324860
  • Ulusam Seçkiner, S. & Toraman, N. (2017). Bilişsel işyükünü belirlemek için yeni bir model. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 5(1), 365–381. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jesd/issue/29263/313300
  • Weisberg, J. (1994). Measuring workers’ burnout and intention to leave. International Journal of Manpower, 15(1), 4–14. https://doi.org/10.1108/01437729410053590
  • Williams, M. L., McDaniel, M. A., & Nguyen, N. T. (2006). A meta-analysis of the antecedents and consequences of pay level satisfaction. Journal of Applied Psychology, 91(2), 392–413. https://doi.org/10.1037/0021-9010.91.2.392
  • Yalçınsoy, A., & Işık, M. (2018). Toksik liderlik ile örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti ilişkisine yönelik bir araştırma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17(3), 1016–1025. https://doi.org/10.21547/jss.373835
  • Yaprak, E., & Seren, Ş. (2010). Hemşirelerin işten ayrılma niyetleri ve örgüt ikliminin hemşire istihdamına etkisi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 7(1), 28–33.
  • Yavuz, M., Akca, M. & Tepe Küçükoğlu, M. (2020). Zihinsel iş yükünün ölçümü: CarMen-Q ölçeğinin Türkçe’ye uyarlaması. Journal of Yasar University, 15(60), 675–691. https://doi.org/10.19168/jyasar.708357
  • Yenihan, B., Öner, M. & Çiftyıldız, K. (2014). İş stresi ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki: Otomotiv işletmesinde bir araştırma. Çalışma İlişkileri Dergisi, 5(1), 38–49. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cider/issue/29530/316970
  • Yıldırım, M. H., Erul, E. E. & Kelebek, P. (2014). Tükenmişlik ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki banka çalışanları üzerine bir araştırma. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(1), 34–44. https://dergipark.org.tr/tr/pub/oybd/issue/16343/171144
  • Yoon, J., & Thye, S. R. (2002). A dual process model of organizational commitment: Job satisfaction and organizational support. Work and occupations, 29(1), 97–124. https://doi.org/10.1177/0730888402029001005
  • Young M. S., Brookhuis, K. A., Wickens, C. D., & Hancock, P. A. (2014). State of science: Mental workload in ergonomics. Ergonomics, 139, 1–17. https://doi.org/10.1080/00140139.2014.956151
  • Yücel, İ., & Koçak, D. (2018). İş tatmini ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkide tükenmişliğin aracılık etkisi: Sağlık sektöründe bir çalışma. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(2), 297–321. https://dergipark.org.tr/tr/pub/mjss/issue/40519/485949

Zihinsel İş Yükü, İş Tatmini, Ücret Tatmini ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 2, 277 - 293, 30.12.2022

Gökçe Özkılıçcı Serpil Aytaç

https://doi.org/10.37093/ijsi.1125305
Cited By: 1

Öz

Beyaz yakalı çalışanlarda işten ayrılma niyetini oluşturan sebepleri incelemek organizasyonların nitelikli iş gücünü kaybetmemeleri açısından oldukça önemlidir. Alanyazında bu sebepleri ortaya koymaya çalışan araştırmalara rastlanmakla birlikte zihinsel iş yükünün söz konusu çalışmalarda incelenmediği dikkati çekmektedir. Buradan hareketle gerçekleştirilen bu araştırmanın amacı, beyaz yakalı çalışanların zihinsel iş yükü, iş tatmini ve ücret tatmini düzeyleri ile işten ayrılma niyetleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın örneklemi, çeşitli sektörlerde ve iş alanlarında çalışan 299 beyaz yakalı çalışandır. Değişkenler arasındaki ilişkiyi incelemek için yapılan korelasyon analizi sonuçlarına göre, işten ayrılma niyeti ile iş tatmini ve ücret tatmini arasında negatif, zihinsel iş yükü ile pozitif yönde anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Ayrıca değişkenlerin cinsiyete göre farklılığı sadece ücret tatmininde anlamlı çıkmış olup, çalışılan sektöre göre farklılık incelendiğinde zihinsel iş yükü hariç diğer tüm değişkenlerde anlamlı bir farklılık gösterdiği görülmüştür. Değişkenlerin işten ayrılma niyetini açıklama düzeyini belirlemek için yapılan aşamalı regresyon (stepwise) analizinin sonuçları, iş ve ücret tatmininin, zihinsel iş yüküyle birlikte işten ayrılma niyetini açıkladığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

İşten Ayrılma Niyeti İş Tatmini Ücret Tatmini Zihinsel İş Yükü Örgütsel Davranış

Kaynakça

  • Acker, G. M. (2004). The effect of organizational conditions (role conflict, role ambiguity, opportunities for professional development, and social support) on job satisfaction and intention to leave among social workers in mental health care. Community Mental Health Journal, 40(1), 65–73. https://doi.org/10.1023/B:COMH.0000015218.12111.26
  • Adar, T., & Kılıç Delice, E. (2020). Şehir içi toplu taşıma şoförlerinin toplam iş yüklerinin fiziksel ve zihinsel iş yükü ölçütlerine göre yeni bir yaklaşımla karşılaştırılması. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 26(1), 254–267. https://doi.org/10.5505/pajes.2019.93609
  • Agho, A. O., Mueller, C. W., & Price, J. L. (1993). Determinants of employee job satisfaction: An empirical test of a causal model. Human Relations, 46(8), 1007–1027. https://doi.org/10.1177/001872679304600806
  • Akçakanat, T. & Uzunbacak, H. H. (2019). Aşırı iş yükü algısının işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde sürekli kaygının aracılık rolü. Alanya Akademik Bakış, 3(3), 215–230. https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.558557
  • Altaf, A. & Awan, M. A. (2011). Moderating affect of workplace spirituality on the relationship of job overload and job satisfaction. Journal of Business Ethics, 104(1), 93–99. https://doi.org/10.1007/s10551-011-0891-0
  • Aşan, Ö. & Erenler, E. (2008). İş tatmini ve yaşam tatmini ilişkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 203–216. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduiibfd/issue/20833/223192
  • Ataay, İ. D. (1985). Ücret tatmini ve ücret sistemleri (1.bs). Banksis Yayınları.
  • Aylan, S. & Koç, H. (2016). Relationship between mobbing and intention to leave in hotel industry. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(1), 14- 20. https://doi.org/10.21325/jotags.2016116912
  • Aypar, S., Sökmen, A., & Ekmekçioğlu, E. B. (2018). İş tatmini ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(13), 116–124. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gusbd/issue/36957/406813
  • Aytaç, S., Dursun, S. & Aca, Z. (2015). The effect of the perceptions of correctional officers of job-related affective well-being on tendency to leave the job [Special issue: Challenges and opportunities of emerging economies]. Business and Economics Journal, 10(1), 1–5.
  • Bağdoğan Yıldız, S. (2018). Algılanan örgütsel destek, psikolojik iyi oluş ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi. İş, Güç: Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 20(3), 5–20. https://doi.org/10.4026/isguc.466669
  • Barnes, L. L. B., Agago, M. O., & Coombs, W. T. (1998). Effects of job-related stress on faculty intention to leave academia. Research in Higher Education, 39(4), 457–469. https://rdcu.be/c1cgX
  • Brayfield, A. H., & Rothe, H. F. (1951). An index of job satisfaction. Journal of Applied Psychology, 35(5), 307–311. https://doi.org/10.1037/h0055617
  • Bingöl, D. (2003). İnsan kaynakları yönetimi (1.bs). Beta Yayınları.
  • Bozdoğan, S. C., & Aslan, H. (2020) Aşırı iş yükünün, tükenmişlik, iş stresi ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi (1. bs). İksad Yayınevi. https://iksadyayinevi.com/home/asiri-is-yukunun-tukenmislik-is-stresi-ve-isten-ayrilma-niyeti-uzerindeki-etkisi
  • Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi (25. bs). Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Cain, B. (2007). A review of the mental workload literature. https://apps.dtic.mil/sti/pdfs/ADA474193.pdf
  • Carraher, S. M., Whitney Gibson, J., & Buckley, M. R. (2006). Compensation satisfaction in the Baltics and the USA. Baltic Journal of Management, 1(1), 7–23. https://doi.org/10.1108/17465260610640840
  • Chang, T.-W., Hsu, J.-M., & Yu, P.-T. (2011). A comparison of single- and dual-screen environment in programming language: Cognitive loads and learning effects. Journal of Educational Technology & Society, 14(2), 188–200.
  • Clark, A. E., & Oswald, A. J. (1996). Satisfaction and comparison income. Journal of Public Economics, 61(3), 359–381. https://doi.org/10.1016/0047-2727(95)01564-7
  • Currall, S. C., Towler, A. J., Judge, T. A., & Kohn, L. (2005). Pay satisfaction and organizational outcomes. Personnel Psychology, 58(3), 613–640. https://doi.org/10.1111/j.1744-6570.2005.00245.x
  • Çakır, Ö. (2006). Ücret adaletinin iş davranışları üzerindeki etkiler (1. bs). Kamu İşletmeleri İşverenleri Sendikası Yayınları.
  • Çalışkan, A. & Pekkan, N. U. (2019). Sağlık sektörü çalışanlarında tükenmişlik duygusunun işten ayrılma niyetine etkisi: kişi-örgüt uyumunun aracılık rolü. Business and Economics Research Journal, 10(2), 469–481. https://doi.org/10.20409/berj.2019.180
  • Çetin Aydın, G., Aytaç, S. & Şanlı, Y. (2021). İşe ilişkin duygular, iş stresi ve tükenmişliğin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: Hemşireler üzerinde bir araştırma. Journal of Social Policy Conferences, 80, 1–35. http://doi.org/10.26650/jspc.2021.80.0011
  • Demirci, U. (2019). İş doyumu ile işten ayrılma niyeti ilişkisine istihdam şekillerinin etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(62), 1246–1258. http://doi.org/10.17719/jisr.2019.3134
  • Deng, L., Wang, G. & Yu, S. (2016). Layout design of human-machine interaction interface of cabin based on cognitive ergonomics and GA-ACA. Computational Intelligence and Neuroscience. https://doi.org/10.1155/2016/1032139
  • Djurkovic, N., McCormack, D., & Casimir, G. (2008). Workplace bullying and intention to leave: the moderating effect of perceived organisational support. Human Resource Management Journal, 18(4), 405–422. https://doi.org/10.1111/j.1748-8583.2008.00081.x
  • Emeç, Ş. & Akkaya, G. (2018). Stochastic AHP and fuzzy VIKOR approach for warehouse location selection problem. Journal of Enterprise Information Management, 31(6), 950–962. https://doi.org/10.1108/JEIM-12-2016-0195
  • Ergüney, Ö. (2006). Ücret tatmininin işgören tatmini ile ilişkisi ve bir uygulama (Yayın No. 215522) [Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Falzon, P., Gaines, B. R., & Monk, A. F. (1990). Cognitive ergonomics: Understanding, learning, and designing human-computer interaction. Academic Press.
  • Fisher, C. D. (2000). Mood and emotions while working: Missing pieces of job satisfaction? Journal of Organizational Behavior, 21(2), 185–202. https://doi.org/10.1002/(SICI)1099-1379(200003)21:2<185::AID-JOB34>3.0.CO;2-M
  • Fujimoto, T. (1994). Job and pay satisfaction among Japanese office workers: A gender comparison. Japanese Journal of Administrative Science, 9(1), 39–49. https://doi.org/10.5651/jaas.9.39
  • Greenberg, J. (1990). Organizational justice: Yesterday, today, and tomorrow. Journal of Management, 16(2), 399–432. https://doi.org/10.1177/014920639001600208
  • Gürbüz, S. (2007). Kamu personelinin ücret tatmin seviyelerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(21), 240–260. https://dergipark.org.tr/tr/pub/esosder/issue/6135/82285
  • Gürbüz, S., & Bekmezci, M. (2012). İnsan kaynakları yönetimi uygulamalarının bilgi işçilerinin işten ayrılma niyetine etkisinde duygusal bağlılığın aracılık ve düzenleyicilik rolü. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 41(2), 189–213. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuisletme/issue/9255/115789
  • Heldman, C., & Haggard, N. (2017). Women in Hollywood: The ongoing fight for equality. In Collectif: A Space Dedicated to the Advancement of Women and Girls (pp. 2–12). Mount Saint Mary’s University.
  • Hellman, C. M. (1997). Job satisfaction and intent to leave. The Journal of Social Psychology, 137(6), 677–689. https://doi/10.1080/00224549709595491
  • Heneman, H. G. III, & Schwab, D. P. (1985). Pay satisfaction: Its multidimensional nature and measurement. International Journal of Psychology, 20(1), 129–141. https://doi.org/10.1080/00207598508247727
  • Holland, P., Tham, T. L., Sheehan, C., & Cooper, B. (2019). The impact of perceived workload on nurse satisfaction with work-life balance and intention to leave the occupation. Applied Nursing Research, 49, 70–76. https://doi.org/10.1016/j.apnr.2019.06.001
  • Hollnagel, E. (1997). Cognitive ergonomics: It’s all in the mind. Ergonomics, 40(10), 1170–1182. http://doi.org/10.1080/001401397187685
  • Hopper, M. L. (2009). Communication satisfaction, job satisfaction, organisational commitment and intention to leave [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. The University of Waikato.
  • Jex, H. R. (1988). Measuring mental workload: Problems, progress, and promises. In P. A. Hancock & N. Meshkati (Eds.), Advances in Psychology (Vol. 52, pp. 5–39). North-Holland. https://doi.org/10.1016/S0166-4115(08)62381-X
  • Judge, T. A., Piccolo, R. F., Podsakoff, N. P., Shaw, J. C., & Rich, B. L. (2010). The relationship between pay and job satisfaction: A meta-analysis of the literature. Journal of Vocational Behavior, 77(2), 157–167. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2010.04.002
  • Judge, T. A., Weiss, H. M., Kammeyer-Mueller, J. D., & Hulin, C. L. (2017). Job attitudes, job satisfaction, and job affect: A century of continuity and of change. Journal of Applied Psychology, 102(3), 356–374. https://doi.org/10.1037/apl0000181
  • Jung, H. S. (2001). Establishment of overall workload assessment technique for various tasks and workplaces. International Journal of Industrial Ergonomics, 28(6), 341–353. https://doi.org/10.1016/S0169-8141(01)00040-3
  • Kalakoski, V., Selinheimo, S., Valtonen, T., Turunen, J., Käpykangas, S., Ylisassi, H., Toivio, P., Järnefelt, H., Hannonen, H., & Paajanen, T. (2020). Effects of a cognitive ergonomics workplace intervention (CogErg) on cognitive strain and well-being: A cluster-randomized controlled trial. A study protocol. BMC Psychology, 8(1), 1–16. https://doi.org/10.1186/s40359-019-0349-1
  • Kanbur, E. (2018). Aşırı iş yükünün iş ve yaşam doyumu üzerindeki etkisi: İşe bağlı gerginliğin aracı rolü. İş ve İnsan Dergisi, 5(2), 125–143. http://doi.org/10.18394/iid.375457
  • Kanten, P., Kanten, S. & Dündar, G. (2016). Ücret tatmininin ve işin özelliklerinin işe gömülmüşlük üzerindeki etkisinde mutluluğun rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(3), 64–88. https://isarder.org/index.php/isarder/article/view/1415
  • Karadağ, M., & Cankul, İ. H. (2015a). Hekimlerde zihinsel iş yükü değerlendirmesi. The Journal of Academic Social Science, 35, 361–370. http://doi.org/10.9761/JASSS2883
  • Karadağ, M. & Cankul, İ. H. (2015b). Hemşirelerde zihinsel iş yükü değerlendirmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 18(1), 26–34. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunihem/issue/2668/34633
  • Kaya, İ. (2007). Otel işletmeleri işgörenlerinin iş tatminini etkileyen faktörler: Geliştirilen bir iş tatmini ölçeği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 355–372. https://earsiv.anadolu.edu.tr/xmlui/handle/11421/450
  • Kış, A., Şad, S. N., Özer, N. & Atik, S. (2016). A meta-analysis of the relationship between burnout and job satisfaction of educational stakeholders. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 160–183. https://dergipark.org.tr/en/pub/erziefd/issue/24415/258756
  • Kim, H. K., Jeong, H., Park, J., Park, J., Kim, W.-S., Kim, N., Park, S., & Paik, N.-J. (2022). Development of a comprehensive design guideline to evaluate the user experiences of meal-assistance robots considering human-machine social interactions. International Journal of Human–Computer Interaction, 38(17), 1687–1700. https://doi.org/10.1080/10447318.2021.2009672
  • Kuşluvan, Z., & Kuşluvan, S. (2005). Otel işletmelerinde iş ve işletme ile ilgili faktörlerin işgören tatmini üzerindeki görece etkisi: Nevşehir örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 16(2), 183–203. https://dergipark.org.tr/tr/pub/atad/issue/16796/174479
  • Lipińska-Grobelny, A. & Papieska, E. (2012). Readiness for change and job satisfaction in a case of lean management application- A comparative study. International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health, 25(4), 418–425. https://doi.org/10.2478/S13382-012-0044-4
  • Lo, W. Y., Chien, L. Y., Hwang, F. M., Huang, N., & Chiou, S. T. (2018). From job stress to intention to leave among hospital nurses: A structural equation modelling approach. Journal of Advanced Nursing, 74(3), 677–688. https://doi.org/10.1111/jan.13481
  • Loft, S., Sanderson, P., Neal, A. & Mooij, M. (2007). Modeling and predicting mental workload in en route air traffic control: Critical review and broader implications. Human Factors, 49(3), 376–399. https://doi.org/10.1518%2F001872007X197017
  • Loi, R., Hang-Yue, N., & Foley, S. (2006). Linking employees’ justice perceptions to organizational commitment and intention to leave: The mediating role of perceived organizational support. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 79(1), 101–120. https://doi.org/10.1348/096317905X39657
  • Lum, L., Kervin, J., Clark, K., Reid, F., & Sirola, W. (1998). Explaining nursing turnover intent: Job satisfaction, pay satisfaction, or organizational commitment? Journal of Organizational Behavior, 19(3), 305–320. https://doi.org/10.1002/(SICI)1099-1379(199805)19:3<305::AID-JOB843>3.0.CO;2-N
  • Mobley, W. H., Horner, S. O., & Hollingsworth, A. T. (1978). An evaluation of precursors of hospital employee turnover. Journal of Applied Psychology, 63(4), 408–414. https://doi.org/10.1037/0021-9010.63.4.408
  • O’Neill, J. W., & Davis, K. (2011). Work stress and well-being in the hotel industry. International Journal of Hospitality Management, 30(2), 385–390. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2010.07.007
  • Organ, D. W. & Ryan, K. (1995). A meta‐analytic review of attitudinal and dispositional predictors of organizational citizenship behavior. Personnel Psychology, 48(4), 775–802. https://doi/10.1111/j.1744-6570.1995.tb01781.x
  • Oshagbemi, T., & Hickson, C. (2003). Some aspects of overall job satisfaction: A binomial logit model. Journal of Managerial Psychology, 18(4), 357–367. https://doi.org/10.1108/02683940310473109
  • Örücü, E. & Özafşarlıoğlu, S. (2013). Örgütsel adaletin çalışanların işten ayrılma niyetine etkisi: Güney Afrika Cumhuriyetinde bir uygulama. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(23), 335–358. https://dergipark.org.tr/tr/pub/mkusbed/issue/19550/208187
  • Özdemir, A. A. (2015). İş tatmini, pozitif/negatif duygulanım ve yaşam tatmininin etkisi. Çalışma ve Toplum, 46(3), 47–61. https://www.calismatoplum.org/makale/istatmini-pozitif-negatif-duygulanim-ve-yasam-tatmininin-etkisi
  • Özer, Ö., Şantaş, F., Şantaş, G., & Şahin, D. S. (2017). Impact of nurses’ perceptions of work environment and communication satisfaction on their intention to quit. International Journal of Nursing Practice, 23(6), 1–8. https://doi.org/10.1111/ijn.12596
  • Parasuraman, R., & Hancock, P. (2001). Adaptive control of workload. In P. A. Hancock & P. E. Desmond (Eds.), Stress, workload, and fatigue (pp. 305–320). Erlbaum.
  • Pelenk, S. E., & Acaray A. (2020). Aşırı iş yükünün iş tatminine etkisinde işyeri maneviyatının düzenleyici rolü. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(27), 480–497. https://doi.org/10.21076/vizyoner.651135
  • Purba, S. D. & Ananta, A. N. D. (2018). The effects of work passion, work engagement and job satisfaction on turn over intention of the millennial generation. Jurnal Manajemen Dan Pemasaran Jasa, 11(2), 263–274. http://doi.org/10.25105/jmpj.v11i2.2954
  • Quarstein, V. A., McAfee, R. B., & Glassman, M. (1992). The situational occurrences theory of job satisfaction. Human Relations, 45(8), 859–873. https://doi.org/10.1177/001872679204500806
  • Ravari, A., Mirzaei, T., Kazemi, M. & Jamalizadeh, A. (2012). Job satisfaction as a multidimensional concept: A systematic review study. Journal of Occupational Health and Epidemiology, 1(2), 95–102. http://doi.org/10.18869/acadpub.johe.1.2.95
  • Rubio-Valdehita, S., López-Núñez, M. I., López-Higes, R., & Díaz-Ramiro, E. M. (2017). Development of the carmen-q questionnaire for mental workload assessment. Psicothema, 29(4), 570–576. http://doi.org/10.7334/psicothema2017.151
  • Sharma, J. P. & Bajpai, N. (2011). Salary satisfaction as an antecedent of job satisfaction: Development of a regression model to determine the linearity between salary satisfaction and job satisfaction in a public and a private organization. European Journal of Social Sciences, 18(3), 450–461. http://isihome.ir/freearticle/ISIHome.ir-21009.pdf
  • Singh, P., & Loncar, N. (2010). Pay satisfaction, job satisfaction and turnover intent. Relations Industrielles, 65(3), 470–490. http://doi.org/10.7202/044892ar
  • Smith, W., Stanz, K. & Bussin, M. (2015). Retention preferences and the relationship between total rewards, perceived organisational support and perceived supervisor support. SA Journal of Human Resource Management, 13(1), 1–13. https://doi.org/10.4102/sajhrm.v13i1.665
  • Spector, P. E. (1997). Job satisfaction: Application, assesment, cause, and consequences. Sage Publications. https://doi.org/10.4135/9781452231549
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Pearson.
  • Tang, T. L.-P., & Talpade, M. (1999). Sex differences in satisfaction with pay and co-workers: Faculty and staff at a public institution of higher education. Public Personnel Management, 28(3), 345–349. https://doi.org/10.1177/009102609902800302
  • Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (1. bs). Nobel Yayıncılık.
  • Taylor, D. (1999). Managing job satisfaction. Australian CPA, 69(1), 46–47.
  • Tekingündüz, S., Top, M. & Seçkin, M. (2015). İş tatmini, performans, iş stresi ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkilerin incelenmesi: Hastane örneği. Verimlilik Dergisi, (4), 39–64.
  • Turan, E., Demirel, Y., Çetin, S. & Gülümoğlu, G. (2019). Mobbing ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Turkish Studies-Social Sciences, 14(3), 1121–1137. http://doi.org/10.29228/TurkishStudies.22869
  • Turgut, H., Soran, S., & Ateş, M. F. (2017). Örgütsel özdeşleşme işten ayrılma niyeti ilişkisinde psikolojik dayanıklılığın aracı rolü. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi (16. UİK Özel Sayısı), 577–592. http://doi.org/10.18092/ulikidince.324860
  • Ulusam Seçkiner, S. & Toraman, N. (2017). Bilişsel işyükünü belirlemek için yeni bir model. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 5(1), 365–381. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jesd/issue/29263/313300
  • Weisberg, J. (1994). Measuring workers’ burnout and intention to leave. International Journal of Manpower, 15(1), 4–14. https://doi.org/10.1108/01437729410053590
  • Williams, M. L., McDaniel, M. A., & Nguyen, N. T. (2006). A meta-analysis of the antecedents and consequences of pay level satisfaction. Journal of Applied Psychology, 91(2), 392–413. https://doi.org/10.1037/0021-9010.91.2.392
  • Yalçınsoy, A., & Işık, M. (2018). Toksik liderlik ile örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti ilişkisine yönelik bir araştırma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17(3), 1016–1025. https://doi.org/10.21547/jss.373835
  • Yaprak, E., & Seren, Ş. (2010). Hemşirelerin işten ayrılma niyetleri ve örgüt ikliminin hemşire istihdamına etkisi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 7(1), 28–33.
  • Yavuz, M., Akca, M. & Tepe Küçükoğlu, M. (2020). Zihinsel iş yükünün ölçümü: CarMen-Q ölçeğinin Türkçe’ye uyarlaması. Journal of Yasar University, 15(60), 675–691. https://doi.org/10.19168/jyasar.708357
  • Yenihan, B., Öner, M. & Çiftyıldız, K. (2014). İş stresi ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki: Otomotiv işletmesinde bir araştırma. Çalışma İlişkileri Dergisi, 5(1), 38–49. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cider/issue/29530/316970
  • Yıldırım, M. H., Erul, E. E. & Kelebek, P. (2014). Tükenmişlik ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki banka çalışanları üzerine bir araştırma. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(1), 34–44. https://dergipark.org.tr/tr/pub/oybd/issue/16343/171144
  • Yoon, J., & Thye, S. R. (2002). A dual process model of organizational commitment: Job satisfaction and organizational support. Work and occupations, 29(1), 97–124. https://doi.org/10.1177/0730888402029001005
  • Young M. S., Brookhuis, K. A., Wickens, C. D., & Hancock, P. A. (2014). State of science: Mental workload in ergonomics. Ergonomics, 139, 1–17. https://doi.org/10.1080/00140139.2014.956151
  • Yücel, İ., & Koçak, D. (2018). İş tatmini ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkide tükenmişliğin aracılık etkisi: Sağlık sektöründe bir çalışma. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(2), 297–321. https://dergipark.org.tr/tr/pub/mjss/issue/40519/485949
Toplam 94 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Gökçe Özkılıçcı 0000-0002-6451-7952

Serpil Aytaç 0000-0001-6659-4639

Yayımlanma Tarihi 30 Aralık 2022
Gönderilme Tarihi 6 Haziran 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 15 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Özkılıçcı, G., & Aytaç, S. (2022). Zihinsel İş Yükü, İş Tatmini, Ücret Tatmini ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. International Journal of Social Inquiry, 15(2), 277-293. https://doi.org/10.37093/ijsi.1125305

Cited By

Örgütlerde Zihinsel İş Yükünün İş Yaşam Kalitesi ve Psikolojik Sağlamlığa Etkisi
19 Mayıs Sosyal Bilimler Dergisi
https://doi.org/10.52835/19maysbd.1390866
 Kapak Resmi İndir

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

26134  26133  Bu sitedeki eserler Creative Commons Attribution 4.0 International license ile lisanslanmıştır.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------