Yıl 2013,
ÖZEL SAYI: 3 (SAĞLIK İLETİŞİMİ), 11 - 30, 27.10.2014
Öz
Ideological Discourses in Television Health ShowsIt is observed that recent television health shows produce discourses to reinforce the ideological frame of current health policies. This study analyses the discourses of two Turkish television shows: Doktorum in Kanal D and Dr. Feridun Kunak Show in Kanal 7 and examines their ideological context within four key discourse groups. It is observed that although these television channels are positioned in neo-liberal and neo-conservative ideologies respectively the discourses in these programs do not differ much. However, they also produced particular semantic and symbolic discursive elements which somewhat reflect their liberal and conservative characters.
Anahtar Kelimeler
discourse ideology health policies television health programs
Kaynakça
- AIZURA Aren (2009), “Where Health and Beauty Meet: Femininity and Racialisation in Thai Cosmetic Surgery Clinics”, Asian Studies Review, 33 (3):303-317.
- BAKA (2011), “Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Sağlık Turizmi Sektör Raporu”, http:// baka.org.tr/uploads/1303486601SAGLiK-KATALOG--TURKCE-.pdf, 28.10.2012.
- BAQAI Huma (2012), “Use and Abuse of Scientific Knowledge: The Portrayal in the Media”, Business Review, 8(3):82-93.
- BAUDRILLARD Jean (2012), Tüketim Toplumu: Söylenceleri/Yapıları, İstanbul, Ayrıntı.
- BAYDUR Melis (2010), "Medyada “Sağlıklı” İnsan Sunumları: Popüler Kültürde
- Sağlık ve Sürdürülebilir Yaşam Görünümleri", Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, MÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. BELEK İlker ve SOYER Ata (1995), Sağlıkta Özelleştirme, İstanbul, Sorun Yayınları.
- ÇOLAK M.Yavuz vd. (2010), “Health Content Analysis of Organ Donation and Transplantation News on Turkish Television Channels and in Turkish Print
- Media”, Transplantation Proceedings, 42(1): 134-136. DOYAL Lesley ve PENNELL Imogen (1994), The Political Economy of Health, London, Pluto Press.
- ERŞAN Mesude (2010), “Tıbbiyeli Şekerler”, http://www.hurriyet.com.tr/ pazar/15868308_p.asp, 20.08.2012.
- ESAMDER (2005), “Halkın Yararı İçin Sağlık Haberciliği Bildirgesi”, http://www. esamder.org.tr/bildirgedetay.asp?bildirgeID=120, 01.09.2012.
- GRANT John (2011), Denying Science: Conspiracy Theories, Media
- Distortions, and the War Against Reality, New York, Prometeus. HAYRAN Mürvet ve ÖZDEMİR Berk (2011), “Sağlık Haberlerinin İçerik Analizi ve Medya Etiği”, İKU Dergisi, 25:30-36.
- HELVACIOĞLU Ender (2012), “’Popüler Bilim’ ve ‘Magazinsel Bilim’ Ne
- Demektir? Aralarındaki fark nedir?”, İçinde: 50 Soruda Bilim ve Bilimsel Yöntem, Alaeddin Şenel (ed.), İstanbul, Bilim ve Gelecek. ILLICH Ivan (1975), “The medicalization of life”, Journal of Medical Ethics, 2(1): 73-77.
- ILLICH Ivan (1990), “Health as One’s Own Responsibility: No Thank You!
- Bremen”, http://ournature.org/~novembre/illich/1990_health_responsibility.PDF, 002012.
- ILLICH Ivan (2011), Sağlığın Gaspı, Çev. Süha Sertabiboğlu, 2. Basım, İstanbul, Ayrıntı.
- İNAL Ayşe (2010), “Tabloid habercilik”, içinde: Televizyon Haberciliğinde Etik, Bülent Çaplı ve Hakan Tuncel (ed.), Ankara.
- KIM Soyoung ve SEOCK Yoo-Kyoung (2009), “Impacts of Health and Environmental Consciousness on Young Female Consumers’ Attitude Towards and Purchase of Natural Beauty Products”, International Journal of Consumer Studies, 6(33): 627-638.
- KOÇAK Abdullah ve BULDUKLU Yasin (2010), “Sağlık İletişimi: Yaşlıların Televizyonda Yayınlanan Sağlık Programlarını İzleme Motivasyonları, Selçuk İletişim, 6(3): 5-17.
- KÖK, Ahmet Nezih (2011), “Televizyonda Sağlık Programları” Medimagazin, http://www.medimagazin.com.tr/authors/ahmet-nezih-kok/tr-index-72-62-0. html, 10.10.2012.
- KRENNMAYR Tina (2011), Metaphor in Newspapers, Amsterdam, TOL, Vrije Universiteit.
- POSTMAN Neil (2006), Teknopoli: Yeni Dünya Düzeni, Mustafa Emre Yılmaz (çev.), İstanbul, Paradigma.
- QUICK Brian L. (2009), “The Effects of Viewing Grey’s Anatomy on Perceptions of Doctors and Patient Satisfaction”, Journal of Broadcasting & Electronic Media, 53(1): 38-55.
- RAFOLS Ismael vd. (2012), “Big Pharma, Little Science? A Bibliometric Perspective on Big Pharma’s R&D decline”, Technological Forecasting & Social Change, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0040 162512001540, 10.11.2012.
- SANCAR Serpil (2008), İdeolojinin Serüveni: Yanlış Bilinç ve Hegemonyadan Söyleme, Ankara, İmge.
- SEALE Clive (2002), Media and Health, London, Sage.
- SECKO David M. vd. (2012), “Four Models of Science Journalism: A Synthesis and Practical Assessment”, Journalism Practice, in press (Online first DOI:10. 1080/17512786.2012.691351).
- SEZGİN Deniz (2011), Tıbbileştirilen Yaşam, Bireyleştirilen Sağlık, İstanbul, Ayrıntı.
- SINGH Devendra vd. (2008), “Did the Perils of Abdominal Obesity Affect
- Depiction of Feminine Beauty in the Sixteenth to Eighteenth Century British Literature? Exploring the Health and Beauty Link”, Proceedings of Royal Society: Biological Sciences, 274(1611): 891-894.
- SOKAL Alan (2011), Şakanın Ardından: Postmodernizmin Bilimsel, Felsefi ve Kültürel Eleştirisi, Gülsima Eryılmaz (çev.), Alfa, İstanbul.
- SÖNMEZ Mustafa (2012), “Sağlığa Harcadıkça Sağlıklı mı Oluyoruz?”, içinde: Tıp Bu Değil, İlknur Arslanoğlu (ed.), İstanbul, İthaki.
- ŞAHİN KAYA Şehriban (2011), “Televizyonda Kadın, Sağlık ve Hastalık” Sosyoloji
- Araştırmaları Dergisi, 14(2): 118-150. ŞENEL Alaeddin (2012), “Bilgi Edinmenin Bilimsel ve Bilimsel Olmayan
- Yöntemleri Nelerdir?”, içinde: 50 Soruda Bilim ve Bilimsel Yöntem, Alaeddin Şenel (ed.), İstanbul, Bilim ve Gelecek. TAPPER Elliot B. (2010), “Doctors on Display: the Evolution of Television’s
- Doctors”, Proceedings (Baylor University. Medical Center), 23(4): 393-399. Van DIJK Teun (1989), “Structures of Discourse and Structures of Power”, içinde: Communication Yearbook 12, J.A. Anderson (ed.), Sage.
- Van DIJK Teun (1995a), “Discourse Analysis as Ideological Analysis”, İçinde: Language and Peace, C. Schäffner ve A. Wenden, Aldershot (ed.), Dartmouth Publishing.
- Van DIJK Teun (1995b), “Ideological Discourse Analysis”, New Courant: Special issue on interdisciplinary approaches to discourse analysis, 4: 135-161.
- Van DIJK Teun (2000), “Ideology and Discourse: A Multidisciplinary Introduction”, http://www.discourses.org/OldBooks/Teun%20A%20van%20Dijk%20-%20
- Ideology%20and%20Discourse.pdf, 10.11.2012.
- Van DIJK Teun (2006), “Ideology and Discourse analysis”, Journal of Political Ideologies, 11(2): 115-140.
- WILLIAMS Simon vd. (2008), “Waking up to Sleepiness: Modafinil, the Media and the Pharmaceuticalisation of Everyday/Night Life”, Sociology of Health & Illness, 30(6): 839-855.
- WISEMAN C.V vd. (1992), “Cultural Expectations of Thinness in Women: An
- Update”, International Journal of Eating Disorders, 11(1): 85-89. YAŞAR Doğa (2006), “Türk Basınında Alternatif Tıbbın Sunumu Üzerine Bir
- İnceleme”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. YILMAZ Cemal (2011), “Medikal Turizm Araştırması”, Sağlık Bakanlığı, http:// tuyev.org/yayinlarimiz/SB.pdf, 10.11.2012.
- YILMAZ Uğur (2012), “Tıp Neydi, Ne Oldu?”, İçinde: Tıp Bu Değil, İlknur Arslanoğlu (ed.), İstanbul, İthaki.
- YÜKSEL Erkan vd. (2012), “Radyo ve Televizyonlardaki Sağlık Konulu Yayınlara Yönelik RTÜK’e Yöneltilen Bildirimler Üzerine Bir İçerik Analizi Çalışması”, Selçuk İletişim, 7(2): 32-43.
Yıl 2013,
ÖZEL SAYI: 3 (SAĞLIK İLETİŞİMİ), 11 - 30, 27.10.2014
Öz
Son dönemlerde televizyonlarda sıkça gördüğümüz sağlık
programlarının, günümüz sağlık politikalarının ideolojik çerçevesini
pekiştirici söylemler ürettiği gözlenmektedir. Bu çerçevede, Kanal
D’de yayınlanan Doktorum ve Kanal 7’de yayınlanan Dr. Feridun Kunak
Show adlı iki televizyon programındaki söylemler çözümlenmiş ve dört
ana söylem grubunda toplanan bu söylemlerin ideolojik bağlamları ele
alınmıştır. Yeni liberal ve yeni muhafazakâr iki farklı ideolojik konuma karşın
kanalların temel sağlık politikaları bakımından semantik düzeyde çok farklı
söylemlere sahip olmadıkları görülmüştür. Ancak yine de, programların
yayınlandıkları kanalların liberal ve muhafazakâr çizgilerini yansıtan bir
takım semantik ve simgesel söylem unsurlarını ürettikleri de görülmüştür.
anahtar kelimeler: söylem, ideoloji, sağlık politikaları, televizyon
sağlık programları
Anahtar Kelimeler
söylem ideoloji sağlık politikaları televizyon sağlık programları
Kaynakça
- AIZURA Aren (2009), “Where Health and Beauty Meet: Femininity and Racialisation in Thai Cosmetic Surgery Clinics”, Asian Studies Review, 33 (3):303-317.
- BAKA (2011), “Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Sağlık Turizmi Sektör Raporu”, http:// baka.org.tr/uploads/1303486601SAGLiK-KATALOG--TURKCE-.pdf, 28.10.2012.
- BAQAI Huma (2012), “Use and Abuse of Scientific Knowledge: The Portrayal in the Media”, Business Review, 8(3):82-93.
- BAUDRILLARD Jean (2012), Tüketim Toplumu: Söylenceleri/Yapıları, İstanbul, Ayrıntı.
- BAYDUR Melis (2010), "Medyada “Sağlıklı” İnsan Sunumları: Popüler Kültürde
- Sağlık ve Sürdürülebilir Yaşam Görünümleri", Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, MÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. BELEK İlker ve SOYER Ata (1995), Sağlıkta Özelleştirme, İstanbul, Sorun Yayınları.
- ÇOLAK M.Yavuz vd. (2010), “Health Content Analysis of Organ Donation and Transplantation News on Turkish Television Channels and in Turkish Print
- Media”, Transplantation Proceedings, 42(1): 134-136. DOYAL Lesley ve PENNELL Imogen (1994), The Political Economy of Health, London, Pluto Press.
- ERŞAN Mesude (2010), “Tıbbiyeli Şekerler”, http://www.hurriyet.com.tr/ pazar/15868308_p.asp, 20.08.2012.
- ESAMDER (2005), “Halkın Yararı İçin Sağlık Haberciliği Bildirgesi”, http://www. esamder.org.tr/bildirgedetay.asp?bildirgeID=120, 01.09.2012.
- GRANT John (2011), Denying Science: Conspiracy Theories, Media
- Distortions, and the War Against Reality, New York, Prometeus. HAYRAN Mürvet ve ÖZDEMİR Berk (2011), “Sağlık Haberlerinin İçerik Analizi ve Medya Etiği”, İKU Dergisi, 25:30-36.
- HELVACIOĞLU Ender (2012), “’Popüler Bilim’ ve ‘Magazinsel Bilim’ Ne
- Demektir? Aralarındaki fark nedir?”, İçinde: 50 Soruda Bilim ve Bilimsel Yöntem, Alaeddin Şenel (ed.), İstanbul, Bilim ve Gelecek. ILLICH Ivan (1975), “The medicalization of life”, Journal of Medical Ethics, 2(1): 73-77.
- ILLICH Ivan (1990), “Health as One’s Own Responsibility: No Thank You!
- Bremen”, http://ournature.org/~novembre/illich/1990_health_responsibility.PDF, 002012.
- ILLICH Ivan (2011), Sağlığın Gaspı, Çev. Süha Sertabiboğlu, 2. Basım, İstanbul, Ayrıntı.
- İNAL Ayşe (2010), “Tabloid habercilik”, içinde: Televizyon Haberciliğinde Etik, Bülent Çaplı ve Hakan Tuncel (ed.), Ankara.
- KIM Soyoung ve SEOCK Yoo-Kyoung (2009), “Impacts of Health and Environmental Consciousness on Young Female Consumers’ Attitude Towards and Purchase of Natural Beauty Products”, International Journal of Consumer Studies, 6(33): 627-638.
- KOÇAK Abdullah ve BULDUKLU Yasin (2010), “Sağlık İletişimi: Yaşlıların Televizyonda Yayınlanan Sağlık Programlarını İzleme Motivasyonları, Selçuk İletişim, 6(3): 5-17.
- KÖK, Ahmet Nezih (2011), “Televizyonda Sağlık Programları” Medimagazin, http://www.medimagazin.com.tr/authors/ahmet-nezih-kok/tr-index-72-62-0. html, 10.10.2012.
- KRENNMAYR Tina (2011), Metaphor in Newspapers, Amsterdam, TOL, Vrije Universiteit.
- POSTMAN Neil (2006), Teknopoli: Yeni Dünya Düzeni, Mustafa Emre Yılmaz (çev.), İstanbul, Paradigma.
- QUICK Brian L. (2009), “The Effects of Viewing Grey’s Anatomy on Perceptions of Doctors and Patient Satisfaction”, Journal of Broadcasting & Electronic Media, 53(1): 38-55.
- RAFOLS Ismael vd. (2012), “Big Pharma, Little Science? A Bibliometric Perspective on Big Pharma’s R&D decline”, Technological Forecasting & Social Change, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0040 162512001540, 10.11.2012.
- SANCAR Serpil (2008), İdeolojinin Serüveni: Yanlış Bilinç ve Hegemonyadan Söyleme, Ankara, İmge.
- SEALE Clive (2002), Media and Health, London, Sage.
- SECKO David M. vd. (2012), “Four Models of Science Journalism: A Synthesis and Practical Assessment”, Journalism Practice, in press (Online first DOI:10. 1080/17512786.2012.691351).
- SEZGİN Deniz (2011), Tıbbileştirilen Yaşam, Bireyleştirilen Sağlık, İstanbul, Ayrıntı.
- SINGH Devendra vd. (2008), “Did the Perils of Abdominal Obesity Affect
- Depiction of Feminine Beauty in the Sixteenth to Eighteenth Century British Literature? Exploring the Health and Beauty Link”, Proceedings of Royal Society: Biological Sciences, 274(1611): 891-894.
- SOKAL Alan (2011), Şakanın Ardından: Postmodernizmin Bilimsel, Felsefi ve Kültürel Eleştirisi, Gülsima Eryılmaz (çev.), Alfa, İstanbul.
- SÖNMEZ Mustafa (2012), “Sağlığa Harcadıkça Sağlıklı mı Oluyoruz?”, içinde: Tıp Bu Değil, İlknur Arslanoğlu (ed.), İstanbul, İthaki.
- ŞAHİN KAYA Şehriban (2011), “Televizyonda Kadın, Sağlık ve Hastalık” Sosyoloji
- Araştırmaları Dergisi, 14(2): 118-150. ŞENEL Alaeddin (2012), “Bilgi Edinmenin Bilimsel ve Bilimsel Olmayan
- Yöntemleri Nelerdir?”, içinde: 50 Soruda Bilim ve Bilimsel Yöntem, Alaeddin Şenel (ed.), İstanbul, Bilim ve Gelecek. TAPPER Elliot B. (2010), “Doctors on Display: the Evolution of Television’s
- Doctors”, Proceedings (Baylor University. Medical Center), 23(4): 393-399. Van DIJK Teun (1989), “Structures of Discourse and Structures of Power”, içinde: Communication Yearbook 12, J.A. Anderson (ed.), Sage.
- Van DIJK Teun (1995a), “Discourse Analysis as Ideological Analysis”, İçinde: Language and Peace, C. Schäffner ve A. Wenden, Aldershot (ed.), Dartmouth Publishing.
- Van DIJK Teun (1995b), “Ideological Discourse Analysis”, New Courant: Special issue on interdisciplinary approaches to discourse analysis, 4: 135-161.
- Van DIJK Teun (2000), “Ideology and Discourse: A Multidisciplinary Introduction”, http://www.discourses.org/OldBooks/Teun%20A%20van%20Dijk%20-%20
- Ideology%20and%20Discourse.pdf, 10.11.2012.
- Van DIJK Teun (2006), “Ideology and Discourse analysis”, Journal of Political Ideologies, 11(2): 115-140.
- WILLIAMS Simon vd. (2008), “Waking up to Sleepiness: Modafinil, the Media and the Pharmaceuticalisation of Everyday/Night Life”, Sociology of Health & Illness, 30(6): 839-855.
- WISEMAN C.V vd. (1992), “Cultural Expectations of Thinness in Women: An
- Update”, International Journal of Eating Disorders, 11(1): 85-89. YAŞAR Doğa (2006), “Türk Basınında Alternatif Tıbbın Sunumu Üzerine Bir
- İnceleme”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. YILMAZ Cemal (2011), “Medikal Turizm Araştırması”, Sağlık Bakanlığı, http:// tuyev.org/yayinlarimiz/SB.pdf, 10.11.2012.
- YILMAZ Uğur (2012), “Tıp Neydi, Ne Oldu?”, İçinde: Tıp Bu Değil, İlknur Arslanoğlu (ed.), İstanbul, İthaki.
- YÜKSEL Erkan vd. (2012), “Radyo ve Televizyonlardaki Sağlık Konulu Yayınlara Yönelik RTÜK’e Yöneltilen Bildirimler Üzerine Bir İçerik Analizi Çalışması”, Selçuk İletişim, 7(2): 32-43.
Toplam 48 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 27 Ekim 2014 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2013ÖZEL SAYI: 3 (SAĞLIK İLETİŞİMİ) |
