Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Media and Democracy in Turkey: An Analysis on the Media Pluralism Monitor Report

Yıl 2022, , 136 - 163, 30.12.2022

Tirşe Erbaysal Filibeli , Can Ertuna , Yagmur Cenberli

https://doi.org/10.16878/gsuilet.1180984

Öz

Forming a pluralistic media landscape in which the voices of different parts of society can be heard is a prerequisite for a healthy, functioning democracy. However, there are various legal, political, and economic obstacles to the realization of this. In order to overcome these obstacles, first of all, the problems thwarting pluralism in a country must be tracked and identified. In this article, media pluralism in Turkey is monitored, and obstacles that lead to problems in achieving this are discussed by analyzing the concept of media pluralism from different perspectives. Through the online media pluralism monitor platform developed by the Centre for Media Pluralism and Media Freedom (CMPF), 200 questions on fundamental protection, market plurality, political independence, and social inclusiveness in media are answered for Turkey. Based on these answers, risk levels in each category are assessed, problems are identified, and solutions to the risks and problems are suggested. The findings reveal that in 2021, Turkey is in high-risk group in the areas such as the right to access to information within the scope of fundamental rights and freedoms, acts of legal and regulatory bodies; media ownership structure, and competition in online platforms within the context of pluralism in the media market; regulation of subsidies and editorial independence in the context of political independence in media; access to media for minority groups and media literacy within the scope of social inclusiveness.

Anahtar Kelimeler

media pluralism press freedom democracy social inclusiveness media ownership

Destekleyen Kurum

Centre For Media Pluralism and Media Freedom

Kaynakça

  • 2021 Yılı Mesleki Memnuniyet Araştırması: 2021'de 241 Gazeteci Yargılandı, 115'i Saldırıya Uğradı. Bianet. (2022, 26 Mart). Erişim 14 Eylül 2022, https://m.bianet.org/bianet/medya/259663-2021-de-241-gazeteci-yargilandi-115-i-saldiriya-ugradi
  • Adaklı, G. (2015, 28 Mayıs). Medya Sermayesi ve Ultra-Çapraz Bütünleşmeler. Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği. Erişim 25 Eylül 2022, https://tr.boell.org/tr/2015/05/28/medya-sermayesi-ve-ultra-capraz-butunlesmeler
  • Adal, H. (2022, 25 Ağustos). 4 yıllık mücadele / basın kartı “hediyeli” geldi. Bianet. Erişim 5 Eylül 2022, https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/266284-4-yillik-mucadele-basin-karti-hediyeli-geldi - :~:text=Basın kartlarının verilmemesi&text=Değişik sonrasında İletişim Başkanlığı 9,gazetecinin değerlendirme süreci devam ediyor
  • Akdeniz, Y. ve Güven, O. (2021). Fahrenheit 5651: Sansürün Yakıcı Etkisi. İfade Özgürlüğü Derneği. Erişim 13 Eylül 2022, https://ifade.org.tr/reports/EngelliWeb_2020.pdf.
  • Ali Topuz: Ayrılığımın Sebebi, Editoryal Bağımsızlık Konusunda Vedat Zencir ile Uyuşmamamız. (14 Ekim 2021). Evrensel. Erişim 16 Eylül 2022, https://www.evrensel.net/haber/445174/ali-topuz-ayriligimin-sebebi-editoryal-bagimsizlik-konusunda-vedat-zencir-ile-uyusmamamiz.
  • Atton, C. (2010). Alternative media. SAGE Publications.
  • Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunu, 5953. 13 Haziran 1952. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.3.5953.pdf
  • Bi̇a Medya Gözlem / 2021: Haberciden Özgürlük Mücadelesi, Yargıdan Umut ışığı. Bianet. (2021, January 24). Erişim 3 Eylül 2022, https://bianet.org/bianet/medya/256364-haberciden-ozgurluk-mucadelesi-yargidan-umut-isigi
  • Bildirici, F. (11 Ocak, 2021). Altı gazetede aynı haber, aynı ‘güzelleme’ ama imzalar farklı, Erişim 22 Kasım 2022, https://farukbildirici.com/alti-gazetede-ayni-haber-ayni-guzelleme-ama-imzalar-farkli/
  • Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu. (2022). İletişim Hizmetleri İstatistikleri. https://www.btk.gov.tr/iletisim-hizmetleri-istatistikleri
  • Bleyer-Simon, K., Brogi, E., Carlini, R., De Costa Leite Borges, D., Nenadic, I., Palmer, M., Parcu, P. L., Trevisan, M., Verza, S., ve Zuffova, M. (2022). Monitoring Media Pluralism in the Digital Era: Application of the Media Pluralism Monitor in the European Union, Albania, Montenegro, the Republic of North Macedonia, Serbia and Turkey in the Year 2021. Erişim 10 Ağustos 2022, https://cadmus.eui.eu/handle/1814/74712
  • Bleyer-Simon, K., Brogi, E., Carlini, R., Nenadic, I., Palmer, M., Parcu, P. L., Verza, S., Viola de Azevedo Cunha, M., ve Zufova, M. (2021). Monitoring Media Pluralism in the Digital Era: Application of the Media Pluralism Monitor in the European Union, Albania, Montenegro, Republic of North Macedonia, Serbia & Turkey in the Year 2020. Erişim 22 Ağustos 2022, https://hdl.handle.net/1814/71970
  • Brogi, E. (2022). Risks to Media Pluralism in a Digital Environment in Europe. Idees No. 50 Defending Democracy: Civil and Political Rights at Risk in the 21st Century. Erişim 5 Ağustos 2022, https://revistaidees.cat/en/risks-to-media-pluralism-in-a-digital-environment-in-europe/
  • Brogi, E., Carlini, R., Nenadic, I., Parcu, P. L., ve Viola de Azevedo Cunha, M. (2020). Monitoring Media Pluralism in the Digital Era: Application of the Media Pluralism Monitor 2020 in the European Union, Albania and Turkey in the years 2018-2019. Erişim 10 Eylül 2022, https://hdl.handle.net/1814/67828
  • Brogi, E., Nenadic, I., Parcu, P. L., ve Viola de Azevedo Cunha, M. (2018). Monitoring Media Pluralism in Europe: Application of the Media Pluralism Monitor 2017 in the European Union, FYROM, Serbia & Turkey. Erişim 10 Eylül 2022, http://hdl.handle.net/1814/60773
  • Brogi, E., Bania, K., Nenadic, I., Ostling, A., ve Parcu, P. L. (2017). Monitoring Media Pluralism in Europe: Application of the Media Pluralism Monitor 2016 in the European Union, Montenegro and Turkey. Erişim 10 Eylül 2022, https://cadmus.eui.eu/handle/1814/46786
  • Bulut, E., ve Ertuna, C. (2022). The pandemic shock doctrine in an authoritarian context: The economic, bodily, and political precarity of Turkey’s journalists during the pandemic. Media, Culture & Society, 44(5), 1003–1020. https://doi.org/10.1177/01634437221084108
  • Committee of Ministers, Recommendation No. R (99) 1 of the Committee of Ministers to Member States on Measures to Promote Media Pluralism (1999). Council of Europe. Erişim 22 Eylül 2022, https://rm.coe.int/16804fa377
  • Cumhuriyet Gazetesi ve Cumhuriyet Vakfı'nın Yönetim Kurulu Değişti. Bianet. (2018, 7 Eylül). Erişim 20 Eylül 2022, https://bianet.org/bianet/medya/200600-cumhuriyet-gazetesi-ve-cumhuriyet-vakfi-nin-yonetim-kurulu-degisti
  • Czepek, A. (2009). Pluralism and Participation as Desired Results of Press Freedom: Measuring Media Systems Performance. In A. Czepek, M. Hellwig, ve E. Nowak (Ed.), Press Freedom and Pluralism in Europe: Concepts of Conditions (s. 37–44) içinde. Intellect Books.
  • Çenberli, Y. (2020). İletişimin Ekonomi Politiği ve Türkiye’de Alternatif Medya: Girdapta Hayatta Kalmak. Z. Özarslan, T. Durna, ve P. Öğün Emre (Ed.), Sayısal Eşitsizlikler ve Gazeteciliğin Geleceği (s. 55–86) içinde. um:ag Yayınları.
  • Deloitte. (2021). Türkiye’de Tahmini Medya ve Reklam Yatırımları: 2021 ilk 6 Ay Raporu. Erişim 3 Eylül 2022, https://www2.deloitte.com/tr/tr/pages/technology-media-and-telecommunications/articles/medya-yatirimlari-2021-raporu.html
  • Demirören, Reuters Aboneliğini İptal Etti. Evrensel. (2021, Ekim 16). Erişim 16 Eylül 2022, https://www.evrensel.net/haber/445308/demiroren-reuters-aboneligini-iptal-etti
  • Dirini, İ., ve Özsu, G. (2020). Covid-19 Pandemi Sürecinde Sosyal Medyada Nefret Söylemi Raporu. (Z. Özarslan, Ed.) Alternatif Bilişim Derneği. Alternatif Bilişim. Erişim 10 Eylül 2022, https://ekitap.alternatifbilisim.org/covid19-nefret-soylemi-raporu/
  • Elektrik Faturalarındaki TRT Payı Kaldırıldı. Bianet. (2021, Kasım 24). Erişim 22 Eylül 2022, https://m.bianet.org/bianet/ekonomi/253800-elektrik-faturalarindaki-trt-payi-kaldirildi
  • Engelliweb – Erişime Engellenen Websiteleri, Haber ve Sosyal Medya Hesap ve İçerikleri. İfade Özgürlüğü Derneği. (2022). Erişim 14 Eylül 2022, https://ifade.org.tr/engelliweb/
  • Erbaysal Filibeli, T. (2020). The State of (Dis)information Sphere: The Rise of Fact-Checking Initiatives. T. Erbaysal Filibeli (Ed.), Information Nightmare: Fake News, Manipulation and Post-Truth Politics in the Digital Age (s. 33–48) içinde. Peter Lang.
  • Erbaysal Filibeli, T. (2019). Big Data, Artificial Intelligence, and Machine Learning Algorithms: A Descriptive Analysis of the Digital Threats in the Post-Truth Era. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (31), 91–110. https://doi.org/10.16878/gsuilet.626260
  • Erbaysal Filibeli, T., ve Şener, O. (2019). Manipüle Edilmiş Enformasyonel Bir Vitrin ve Popülist Bir Enformasyon Alanı Olarak Twitter. Moment Dergi, 6(2), 492–515. https://doi.org/https://doi.org/10.17572//mj2019.2.492515
  • European Commission. (2022). Individuals' Level of Digital Skills (from 2021 onwards). Eurostat. Erişim 26 Eylül 2022, https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/isoc_sk_dskl_i21/default/bar?lang=en
  • European Commission Turkey 2020 Report. (2020). Commission Staff Working Document: Turkey 2020 Report Accompanying the Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee of the Regions. 2020 Communication on EU Enlargement Policy. Erişim 12 Eylül 2022, https://neighbourhood-enlargement.ec.europa.eu/system/files/2020-10/turkey_report_2020.pdf
  • European AdSpend By Country and Medium, 2010-2021: AdSpend Turkey. (2020). WARC Data Points. Erişim 13 Eylül 2022, https://www.warc.com/search?q=adspend+turkey
  • European Commission Against Racism and Intolerance Report on Turkey (Fifth Monitoring Cycle) (2016). Erişim 9 Eylül 2022, https://rm.coe.int/fifth-report-on-turkey/16808b5c81
  • Freedom of Expression and the Press in Turkey – 325. Expression Interrupted. (2021). Erişim 4 Eylül 2022, https://www.expressioninterrupted.com/freedom-of-expression-and-the-press-in-turkey-325/
  • Gibbons, T. (2015). What is ‘Sufficient’ Plurality?. S. Barnett ve J. Townend (Ed.), Media Power and Plurality: From Hyperlocal to High-Level Policy (s. 15–30) içinde. Palgrave MacMillan.
  • Global Media Monitoring Project. (2020). Erişim 19 Eylül 2022, https://whomakesthenews.org/wp-content/uploads/2021/11/GMMP2020.ENG_.FINAL_.pdf
  • Habermas, J. (1996). Between Facts and Norms: Contributions to a Discourse Theory of Law and Democracy. The MIT Press.
  • İnceoğlu, Y., Erbaysal Filibeli, T., Ertuna, C., ve Çenberli, Y. (2022). Monitoring Media Pluralism in the Digital Era: Application of the Media Pluralism Monitor in the European Union, Albania, Montenegro, the Republic of North Macedonia, Serbia and Turkey in the Year 2021 Country Report: Turkey. Erişim 10 Temmuz 2022, https://cadmus.eui.eu/handle/1814/74711
  • İnceoğlu, Y., Sözeri, C., ve Erbaysal Filibeli, T. (2021). Monitoring Media Pluralism in the Digital Era Application of the Media Pluralism Monitor in the European Union, Albania, Montenegro, The Republic Of North Macedonia, Serbia & Turkey in the Year 2020 – Country Report: Turkey. EUI Centre for Media Pluralism and Media Freedom. Erişim 20 Eylül 2022, https://cadmus.eui.eu/bitstream/handle/1814/71965/turkey_results_mpm_2021_cmpf.pdf?sequence=3
  • İnceoğlu, Y., Sözeri, C., ve Erbaysal Filibeli, T. (2020). Monitoring Media Pluralism in the Digital Era: Application of the Media Pluralism Monitor in the European Union, Albania and Turkey in the years 2018-2019 – Country report: Turkey. EUI Centre for Media Pluralism and Media Freedom. Erişim 20 Eylül 2022, https://cadmus.eui.eu/bitstream/handle/1814/67821/turkey_results_mpm_2020_cmpf.pdf
  • İnceoğlu, Y., Sözeri, C., ve Erbaysal Filibeli, T. (2018). Monitoring Media Pluralism in Europe: Application of the Media Pluralism Monitor 2017 in the European Union, FYROM, Serbia & Turkey – Country Report: Turkey. EUI Centre for Media Pluralism and Media Freedom. Erişim 20 Eylül 2022, https://cadmus.eui.eu/bitstream/handle/1814/61159/2018_Turkey_EN.pdf?sequence=1&isAllowed=y
  • İnceoğlu, Y., Sözeri, C., ve Erbaysal Filibeli, T. (2016). Media Pluralism Monitor 2016 – Turkey. EUI Centre for Media Pluralism and Media Freedom. Erişim 20 Eylül 2022, https://cmpf.eui.eu/media-pluralism-monitor/mpm-2016-results/turkey/
  • İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun, 5651. 2007, Mayıs 4. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5651.pdf Kalyoncuoğlu, Y. (2021, Mart 1). Türkiye'de Özel Televizyonların Kurulmasının Üzerinden 30 Yıl Geçti. Anadolu Ajansı. Erişim 15 Eylül 2022, https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/turkiyede-ozel-televizyonlarin-kurulmasinin-uzerinden-30-yil-gecti/2160618
  • Kanlı, Y., ve Şener, K. (Ed.). (2021). Medya İzleme Raporu 2021. M4D. Erişim 14 Eylül 2022, http://media4democracy.org/public/uploads/reports_5835411.pdf
  • Nazlıer, E. (2022, Ocak 14). Gazetecilere Reva Görülen: Şiddet, Sansür, Hapis, İşsizlik... Evrensel. Erişim 21 Eylül 2022, https://www.evrensel.net/haber/452706/gazetecilere-reva-gorulen-siddet-sansur-hapis-issizlik Number of Journalists Behind Bars Reaches Global High. Committee to Protect Journalists. (2021, Aralık 9). Erişim 4 Eylül 2022, https://cpj.org/reports/2021/12/number-of-journalists-behind-bars-reaches-global-high/
  • Oran, B. (2018). Etnik ve Dinsel Azınlıklar: Tarih, Teori, Hukuk, Türkiye. Literatür Yayıncılık. Özçetin, B. (2020). Kitle İletişim Kuramları: Kavramlar, Okullar, Modeller. İletişim Yayınları.
  • Özturan, G., İçten, D., Akkoç, H. B., ve Deniz, K. (2021). Sosyal Medya Yasasının Basın Özgürlüğü Üzerine Etkileri İzleme Araştırması: Genişletilmiş Tarama Ekim 2020/Ekim 2021. MEDAR. Erişim 13 Eylül 2022, https://medarder.org/wp-content/uploads/2021/12/Sosyal-Medya-Yasasinin-Basin-Ozgurlugu-Uzerine-Etkileri-Izleme-Arastirmasi-Genisletilmis-Tarama.pdf
  • Picard, R. G., ve Dal Zotto, C. (2015). The Dimension of Ownership and Control of Media. P. Valcke, M. Sükösd, ve R. G. Picard (Ed.), Media, Pluralism and Diversity: Concepts, Risks and Global Trends (s. 54–66) içinde. Palgrave MacMillan.
  • Radyo ve Televizyon Kuruluş Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun, 6112. 2011, Şubat 15. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.6112.pdf
  • Raeijmaekers, D., ve Maeseele, P. (2015). Media, Pluralism and Democracy: What’s in a Name? Media, Culture & Society, 37(7), 1042–1059. https://doi.org/10.1177/0163443715591670
  • Rekabetin Korunması Hakkında Kanun, 4054. 1994, Aralık 7. https://www.rekabet.gov.tr/tr/Sayfa/Mevzuat/4054-sayili-kanun
  • RSF. (2021). Individual Owners. Media Ownership Monitor. Erişim 19 Eylül 2022, https://turkey.mom-rsf.org/en/owners/individual-owners/
  • RSF (2021). World press freedom index. Erişim 4 Eylül 2022, https://rsf.org/en/index?year=2021
  • RSF (2020). World press freedom index. Erişim 4 Eylül 2022, https://rsf.org/sites/default/files/ra_2020_ve.pdf
  • RSF (2019). 2019 World Press Freedom Index – A Cycle of Fear. Erişim 4 Eylül 2022, https://rsf.org/en/2019-world-press-freedom-index-cycle-fear
  • RSF (2018). RSF Index 2018: Hatred of Journalism Threatens Democracies. Erişim 4 Eylül 2022, https://rsf.org/en/node/79170#:~:text=The%202018%20World%20Press%20Freedom,pose%20a%20threat%20to%20democracies
  • RTÜK'ten Exxen'e 'Konuşanlar' Cezası. Evrensel. (2021, Aralık 15). Erişim 17 Eylül 2022, https://www.evrensel.net/haber/450301/rtukten-exxene-konusanlar-cezasi
  • Sözeri, C. (2015). Türkiye’de Medya-İktidar İlişkileri: Sorunlar ve Öneriler. İstanbul Enstitüsü. Erişim 18 Eylül 2022, http://platform24.org/Content/Uploads/Editor/T%C3%BCrkiye%E2%80%99de%20Medya-%C4%B0ktidar%20%C4%B0li%C5%9Fkileri-BASKI.pdf
  • Şener, K. (14 Temmuz 2021). İktidar destekçisi medyaya akan kamu kaynağı – 3. Gazete Duvar. Erişim 2 Eylül 2022, https://www.gazeteduvar.com.tr/iktidar-destekcisi-medyaya-akan-kamu-kaynagi-3-adaletsizlikten-cok-daha-buyuk-bir-sorun-var-haber-1528410
  • Şener, K. (1 Temmuz 2021). İktidar destekçisi medyaya akan kamu kaynağı – 2. Gazete Duvar. Erişim 2 Eylül 2022, https://www.gazeteduvar.com.tr/iktidar-destekcisi-medyaya-akan-kamu-kaynagi-2-televizyonlar-arasinda-kamu-bankalari-reklamlari-dagilimi-haber-1527141
  • Şener, K. (25 Haziran 2021). İktidar destekçisi medyaya akan kamu kaynağı – 1. Gazete Duvar. Erişim 2 Eylül 2022, https://www.gazeteduvar.com.tr/iktidar-destekcisi-medyaya-akan-kamu-kaynagi-1-yazili-basinda-kamu-bankalari-reklamlari-dagilimi-haber-1526532.
  • Tanca, K. E., Akıncı Canbaz, I., Turan, G., ve Özgür, E. (2021). Eğitimde Eleştirel Dijital Okur-Yazarlık. Teyit & Öğretmen Ağı. Erişim 11 Eylül 2022, https://md.teyit.org/file/egitimde-elestirel-dijital-okuryazarlik.pdf Tartışma Programlarının Değişmeyen Yüzler: “En çok programa çıkma” Rekoru Kimde? Independent Türkçe. (2021, Şubat 17). Erişim 22 Kasım 2022, https://www.indyturk.com/node/317236/haber/tart%C4%B1%C5%9Fma-programlar%C4%B1n%C4%B1n-de%C4%9Fi%C5%9Fmeyen-y%C3%BCzleri-en-%C3%A7ok-programa-%C3%A7%C4%B1kma-rekoru-kimde
  • T.C. Resmi Gazete. (2019). Sağırların, İşitme ve Görme Engellilerin Yayın Hizmetlerine Erişiminin İyileştirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/10/20191011-15.htm
  • TGC: Ekonomik Kriz Gazetecileri de Vurdu. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti. (2021, Aralık 28). Erişim 14 Eylül 2022, https://www.tgc.org.tr/aciklamalar/3147-tgc-ekonomik-kriz-gazetecileri-de-vurdu.html
  • The UN Refugee Agency Report: Türkiye. UNHCR. (2022) Erişim 20 Eylül 2022, https://reporting.unhcr.org/document/3092
  • TRT'de Yönetim Yapısı Değişti. DW Türkçe. (2021, Temmuz 14). Erişim 17 Eylül 2022, https://www.dw.com/tr/trtde-y%C3%B6netim-yap%C4%B1s%C4%B1-de%C4%9Fi%C5%9Fti/a-58258112 Turkey: Freedom on the Net 2021 Country Report. Freedom House. (2021). Erişim 13 Eylül 2022, https://freedomhouse.org/country/turkey/freedom-net/2021
  • Turkish Media Owner Demiroren in $1.4 BLN Restructuring Talks – Source. Reuters. (2021, Eylül 21). Erişim 13 Eylül 2022, https://www.reuters.com/business/media-telecom/turkish-media-owner-demiroren-14-bln-restructuring-talks-source-2021-09-21/
  • Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. (1982). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.2709.pdf
  • Türkiye Gazeteciler Cemiyeti. Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi. Erişim 15 Eylül 2022, https://www.tgc.org.tr/bildirgeler/t%C3%BCrkiye-gazetecilik-hak-ve-sorumluluk-bildirgesi/bildirge.html
  • Türkiye Gazeteciler Sendikası. (2021). Medyada Covid-19: Kısa Çalışma ve Ücretsiz İzin Suistimal Ediliyor. TGS. Erişim 7 Eylül 2022, https://tgs.org.tr/medyada-covid-19-kisa-calisma-ve-ucretsiz-izin-suistimal-ediliyor/
  • Türkiye İstatistik Kurumu. (2022). Yazılı Medya İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=96&locale=tr
  • Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu, 6257. 1983, Kasım 11. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2954.pdf
  • Uzunoğlu, S. ve Uyar, V. (2021). Türkiye’de Gazeteci İstihdamı: Gazeteler Süper Kahraman mı Arıyor?. NewsLab Turkey. Erişim 7 Eylül 2022, https://www.newslabturkey.org/gazeteler-super-kahraman-mi-ariyor/?utm_source=aposto
  • Uzunoglu, S. ve Uyar, V. (2021). Revenue Models of Digital Newsrooms. NewsLabTurkey. Erişim 5 Eylül 2022, https://www.newslabturkey.org/revenue-models-of-digital-newsrooms/
  • Valcke, P., Picard, R. G., ve Sükösd, M. (2015). A Global Perspective on Media Pluralism and Diversity: Introduction. P. Valcke, M. Sükösd, ve R. G. Picard (Ed.), Media, Pluralism and Diversity: Concepts, Risks and Global Trends (s. 1–22) içinde. Palgrave MacMillan.
  • Yaşar, F. (3 Ekim, 2022). Basın Meslek Örgütleri: Dezenformasyonu gazeteciler değil siyasetçiler yapmakta. Gazete Duvar. Erişim 22 Kasım 2022, https://www.gazeteduvar.com.tr/basin-meslek-orgutleri-dezenformasyonu-gazeteciler-degil-siyasetciler-yapmakta-haber-1583373

Médias et démocratie en Turquie : une analyse sur la surveillance du pluralisme dans les médias

Yıl 2022, , 136 - 163, 30.12.2022

Tirşe Erbaysal Filibeli , Can Ertuna , Yagmur Cenberli

https://doi.org/10.16878/gsuilet.1180984

Öz

La formation d'un paysage médiatique pluraliste dans lequel les voix de différentes parties de la société peuvent être entendues est une condition préalable au bon fonctionnement d'une démocratie. Cependant, il existe divers obstacles juridiques, politiques et économiques à la réalisation de cela. Afin de surmonter ces obstacles, il faut tout d'abord suivre et identifier les problèmes qui entravent le pluralisme dans un pays. Dans cet article, le pluralisme des médias en Turquie est surveillé et les obstacles qui conduisent à des problèmes pour y parvenir sont discutés en analysant le concept de pluralisme des médias sous différentes perspectives. Grâce à la plateforme de surveillance du pluralisme des médias en ligne développée par le Centre pour le Pluralisme et la Liberté des Médias (CMPF), 200 questions sur la protection fondamentale, la pluralité du marché, l'indépendance politique et l'inclusion sociale dans les médias sont posées pour la Turquie. Sur la base des réponses à ces questions, les niveaux de risque dans chaque catégorie sont évalués, les problèmes sont identifiés et des solutions aux risques et problèmes sont suggérées. Les résultats révèlent qu'en 2021, la Turquie fait partie du groupe à haut risque dans des domaines tels que le droit d'accès à l'information dans le cadre des libertés et droits fondamentaux, les actes des organes juridiques et réglementaires ; la structure de propriété des médias et la concurrence sur les plateformes en ligne dans le contexte du pluralisme du marché des médias ; la réglementation des subventions et indépendance éditoriale dans le contexte de l'indépendance politique des médias ; l'accès aux médias pour les groupes minoritaires et la littératie des médias dans le cadre de l'inclusion sociale.

Anahtar Kelimeler

pluralisme des médias liberté de la presse démocratie inclusion sociale propriété des médias

Kaynakça

  • 2021 Yılı Mesleki Memnuniyet Araştırması: 2021'de 241 Gazeteci Yargılandı, 115'i Saldırıya Uğradı. Bianet. (2022, 26 Mart). Erişim 14 Eylül 2022, https://m.bianet.org/bianet/medya/259663-2021-de-241-gazeteci-yargilandi-115-i-saldiriya-ugradi
  • Adaklı, G. (2015, 28 Mayıs). Medya Sermayesi ve Ultra-Çapraz Bütünleşmeler. Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği. Erişim 25 Eylül 2022, https://tr.boell.org/tr/2015/05/28/medya-sermayesi-ve-ultra-capraz-butunlesmeler
  • Adal, H. (2022, 25 Ağustos). 4 yıllık mücadele / basın kartı “hediyeli” geldi. Bianet. Erişim 5 Eylül 2022, https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/266284-4-yillik-mucadele-basin-karti-hediyeli-geldi - :~:text=Basın kartlarının verilmemesi&text=Değişik sonrasında İletişim Başkanlığı 9,gazetecinin değerlendirme süreci devam ediyor
  • Akdeniz, Y. ve Güven, O. (2021). Fahrenheit 5651: Sansürün Yakıcı Etkisi. İfade Özgürlüğü Derneği. Erişim 13 Eylül 2022, https://ifade.org.tr/reports/EngelliWeb_2020.pdf.
  • Ali Topuz: Ayrılığımın Sebebi, Editoryal Bağımsızlık Konusunda Vedat Zencir ile Uyuşmamamız. (14 Ekim 2021). Evrensel. Erişim 16 Eylül 2022, https://www.evrensel.net/haber/445174/ali-topuz-ayriligimin-sebebi-editoryal-bagimsizlik-konusunda-vedat-zencir-ile-uyusmamamiz.
  • Atton, C. (2010). Alternative media. SAGE Publications.
  • Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunu, 5953. 13 Haziran 1952. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.3.5953.pdf
  • Bi̇a Medya Gözlem / 2021: Haberciden Özgürlük Mücadelesi, Yargıdan Umut ışığı. Bianet. (2021, January 24). Erişim 3 Eylül 2022, https://bianet.org/bianet/medya/256364-haberciden-ozgurluk-mucadelesi-yargidan-umut-isigi
  • Bildirici, F. (11 Ocak, 2021). Altı gazetede aynı haber, aynı ‘güzelleme’ ama imzalar farklı, Erişim 22 Kasım 2022, https://farukbildirici.com/alti-gazetede-ayni-haber-ayni-guzelleme-ama-imzalar-farkli/
  • Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu. (2022). İletişim Hizmetleri İstatistikleri. https://www.btk.gov.tr/iletisim-hizmetleri-istatistikleri
  • Bleyer-Simon, K., Brogi, E., Carlini, R., De Costa Leite Borges, D., Nenadic, I., Palmer, M., Parcu, P. L., Trevisan, M., Verza, S., ve Zuffova, M. (2022). Monitoring Media Pluralism in the Digital Era: Application of the Media Pluralism Monitor in the European Union, Albania, Montenegro, the Republic of North Macedonia, Serbia and Turkey in the Year 2021. Erişim 10 Ağustos 2022, https://cadmus.eui.eu/handle/1814/74712
  • Bleyer-Simon, K., Brogi, E., Carlini, R., Nenadic, I., Palmer, M., Parcu, P. L., Verza, S., Viola de Azevedo Cunha, M., ve Zufova, M. (2021). Monitoring Media Pluralism in the Digital Era: Application of the Media Pluralism Monitor in the European Union, Albania, Montenegro, Republic of North Macedonia, Serbia & Turkey in the Year 2020. Erişim 22 Ağustos 2022, https://hdl.handle.net/1814/71970
  • Brogi, E. (2022). Risks to Media Pluralism in a Digital Environment in Europe. Idees No. 50 Defending Democracy: Civil and Political Rights at Risk in the 21st Century. Erişim 5 Ağustos 2022, https://revistaidees.cat/en/risks-to-media-pluralism-in-a-digital-environment-in-europe/
  • Brogi, E., Carlini, R., Nenadic, I., Parcu, P. L., ve Viola de Azevedo Cunha, M. (2020). Monitoring Media Pluralism in the Digital Era: Application of the Media Pluralism Monitor 2020 in the European Union, Albania and Turkey in the years 2018-2019. Erişim 10 Eylül 2022, https://hdl.handle.net/1814/67828
  • Brogi, E., Nenadic, I., Parcu, P. L., ve Viola de Azevedo Cunha, M. (2018). Monitoring Media Pluralism in Europe: Application of the Media Pluralism Monitor 2017 in the European Union, FYROM, Serbia & Turkey. Erişim 10 Eylül 2022, http://hdl.handle.net/1814/60773
  • Brogi, E., Bania, K., Nenadic, I., Ostling, A., ve Parcu, P. L. (2017). Monitoring Media Pluralism in Europe: Application of the Media Pluralism Monitor 2016 in the European Union, Montenegro and Turkey. Erişim 10 Eylül 2022, https://cadmus.eui.eu/handle/1814/46786
  • Bulut, E., ve Ertuna, C. (2022). The pandemic shock doctrine in an authoritarian context: The economic, bodily, and political precarity of Turkey’s journalists during the pandemic. Media, Culture & Society, 44(5), 1003–1020. https://doi.org/10.1177/01634437221084108
  • Committee of Ministers, Recommendation No. R (99) 1 of the Committee of Ministers to Member States on Measures to Promote Media Pluralism (1999). Council of Europe. Erişim 22 Eylül 2022, https://rm.coe.int/16804fa377
  • Cumhuriyet Gazetesi ve Cumhuriyet Vakfı'nın Yönetim Kurulu Değişti. Bianet. (2018, 7 Eylül). Erişim 20 Eylül 2022, https://bianet.org/bianet/medya/200600-cumhuriyet-gazetesi-ve-cumhuriyet-vakfi-nin-yonetim-kurulu-degisti
  • Czepek, A. (2009). Pluralism and Participation as Desired Results of Press Freedom: Measuring Media Systems Performance. In A. Czepek, M. Hellwig, ve E. Nowak (Ed.), Press Freedom and Pluralism in Europe: Concepts of Conditions (s. 37–44) içinde. Intellect Books.
  • Çenberli, Y. (2020). İletişimin Ekonomi Politiği ve Türkiye’de Alternatif Medya: Girdapta Hayatta Kalmak. Z. Özarslan, T. Durna, ve P. Öğün Emre (Ed.), Sayısal Eşitsizlikler ve Gazeteciliğin Geleceği (s. 55–86) içinde. um:ag Yayınları.
  • Deloitte. (2021). Türkiye’de Tahmini Medya ve Reklam Yatırımları: 2021 ilk 6 Ay Raporu. Erişim 3 Eylül 2022, https://www2.deloitte.com/tr/tr/pages/technology-media-and-telecommunications/articles/medya-yatirimlari-2021-raporu.html
  • Demirören, Reuters Aboneliğini İptal Etti. Evrensel. (2021, Ekim 16). Erişim 16 Eylül 2022, https://www.evrensel.net/haber/445308/demiroren-reuters-aboneligini-iptal-etti
  • Dirini, İ., ve Özsu, G. (2020). Covid-19 Pandemi Sürecinde Sosyal Medyada Nefret Söylemi Raporu. (Z. Özarslan, Ed.) Alternatif Bilişim Derneği. Alternatif Bilişim. Erişim 10 Eylül 2022, https://ekitap.alternatifbilisim.org/covid19-nefret-soylemi-raporu/
  • Elektrik Faturalarındaki TRT Payı Kaldırıldı. Bianet. (2021, Kasım 24). Erişim 22 Eylül 2022, https://m.bianet.org/bianet/ekonomi/253800-elektrik-faturalarindaki-trt-payi-kaldirildi
  • Engelliweb – Erişime Engellenen Websiteleri, Haber ve Sosyal Medya Hesap ve İçerikleri. İfade Özgürlüğü Derneği. (2022). Erişim 14 Eylül 2022, https://ifade.org.tr/engelliweb/
  • Erbaysal Filibeli, T. (2020). The State of (Dis)information Sphere: The Rise of Fact-Checking Initiatives. T. Erbaysal Filibeli (Ed.), Information Nightmare: Fake News, Manipulation and Post-Truth Politics in the Digital Age (s. 33–48) içinde. Peter Lang.
  • Erbaysal Filibeli, T. (2019). Big Data, Artificial Intelligence, and Machine Learning Algorithms: A Descriptive Analysis of the Digital Threats in the Post-Truth Era. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (31), 91–110. https://doi.org/10.16878/gsuilet.626260
  • Erbaysal Filibeli, T., ve Şener, O. (2019). Manipüle Edilmiş Enformasyonel Bir Vitrin ve Popülist Bir Enformasyon Alanı Olarak Twitter. Moment Dergi, 6(2), 492–515. https://doi.org/https://doi.org/10.17572//mj2019.2.492515
  • European Commission. (2022). Individuals' Level of Digital Skills (from 2021 onwards). Eurostat. Erişim 26 Eylül 2022, https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/isoc_sk_dskl_i21/default/bar?lang=en
  • European Commission Turkey 2020 Report. (2020). Commission Staff Working Document: Turkey 2020 Report Accompanying the Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee of the Regions. 2020 Communication on EU Enlargement Policy. Erişim 12 Eylül 2022, https://neighbourhood-enlargement.ec.europa.eu/system/files/2020-10/turkey_report_2020.pdf
  • European AdSpend By Country and Medium, 2010-2021: AdSpend Turkey. (2020). WARC Data Points. Erişim 13 Eylül 2022, https://www.warc.com/search?q=adspend+turkey
  • European Commission Against Racism and Intolerance Report on Turkey (Fifth Monitoring Cycle) (2016). Erişim 9 Eylül 2022, https://rm.coe.int/fifth-report-on-turkey/16808b5c81
  • Freedom of Expression and the Press in Turkey – 325. Expression Interrupted. (2021). Erişim 4 Eylül 2022, https://www.expressioninterrupted.com/freedom-of-expression-and-the-press-in-turkey-325/
  • Gibbons, T. (2015). What is ‘Sufficient’ Plurality?. S. Barnett ve J. Townend (Ed.), Media Power and Plurality: From Hyperlocal to High-Level Policy (s. 15–30) içinde. Palgrave MacMillan.
  • Global Media Monitoring Project. (2020). Erişim 19 Eylül 2022, https://whomakesthenews.org/wp-content/uploads/2021/11/GMMP2020.ENG_.FINAL_.pdf
  • Habermas, J. (1996). Between Facts and Norms: Contributions to a Discourse Theory of Law and Democracy. The MIT Press.
  • İnceoğlu, Y., Erbaysal Filibeli, T., Ertuna, C., ve Çenberli, Y. (2022). Monitoring Media Pluralism in the Digital Era: Application of the Media Pluralism Monitor in the European Union, Albania, Montenegro, the Republic of North Macedonia, Serbia and Turkey in the Year 2021 Country Report: Turkey. Erişim 10 Temmuz 2022, https://cadmus.eui.eu/handle/1814/74711
  • İnceoğlu, Y., Sözeri, C., ve Erbaysal Filibeli, T. (2021). Monitoring Media Pluralism in the Digital Era Application of the Media Pluralism Monitor in the European Union, Albania, Montenegro, The Republic Of North Macedonia, Serbia & Turkey in the Year 2020 – Country Report: Turkey. EUI Centre for Media Pluralism and Media Freedom. Erişim 20 Eylül 2022, https://cadmus.eui.eu/bitstream/handle/1814/71965/turkey_results_mpm_2021_cmpf.pdf?sequence=3
  • İnceoğlu, Y., Sözeri, C., ve Erbaysal Filibeli, T. (2020). Monitoring Media Pluralism in the Digital Era: Application of the Media Pluralism Monitor in the European Union, Albania and Turkey in the years 2018-2019 – Country report: Turkey. EUI Centre for Media Pluralism and Media Freedom. Erişim 20 Eylül 2022, https://cadmus.eui.eu/bitstream/handle/1814/67821/turkey_results_mpm_2020_cmpf.pdf
  • İnceoğlu, Y., Sözeri, C., ve Erbaysal Filibeli, T. (2018). Monitoring Media Pluralism in Europe: Application of the Media Pluralism Monitor 2017 in the European Union, FYROM, Serbia & Turkey – Country Report: Turkey. EUI Centre for Media Pluralism and Media Freedom. Erişim 20 Eylül 2022, https://cadmus.eui.eu/bitstream/handle/1814/61159/2018_Turkey_EN.pdf?sequence=1&isAllowed=y
  • İnceoğlu, Y., Sözeri, C., ve Erbaysal Filibeli, T. (2016). Media Pluralism Monitor 2016 – Turkey. EUI Centre for Media Pluralism and Media Freedom. Erişim 20 Eylül 2022, https://cmpf.eui.eu/media-pluralism-monitor/mpm-2016-results/turkey/
  • İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun, 5651. 2007, Mayıs 4. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5651.pdf Kalyoncuoğlu, Y. (2021, Mart 1). Türkiye'de Özel Televizyonların Kurulmasının Üzerinden 30 Yıl Geçti. Anadolu Ajansı. Erişim 15 Eylül 2022, https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/turkiyede-ozel-televizyonlarin-kurulmasinin-uzerinden-30-yil-gecti/2160618
  • Kanlı, Y., ve Şener, K. (Ed.). (2021). Medya İzleme Raporu 2021. M4D. Erişim 14 Eylül 2022, http://media4democracy.org/public/uploads/reports_5835411.pdf
  • Nazlıer, E. (2022, Ocak 14). Gazetecilere Reva Görülen: Şiddet, Sansür, Hapis, İşsizlik... Evrensel. Erişim 21 Eylül 2022, https://www.evrensel.net/haber/452706/gazetecilere-reva-gorulen-siddet-sansur-hapis-issizlik Number of Journalists Behind Bars Reaches Global High. Committee to Protect Journalists. (2021, Aralık 9). Erişim 4 Eylül 2022, https://cpj.org/reports/2021/12/number-of-journalists-behind-bars-reaches-global-high/
  • Oran, B. (2018). Etnik ve Dinsel Azınlıklar: Tarih, Teori, Hukuk, Türkiye. Literatür Yayıncılık. Özçetin, B. (2020). Kitle İletişim Kuramları: Kavramlar, Okullar, Modeller. İletişim Yayınları.
  • Özturan, G., İçten, D., Akkoç, H. B., ve Deniz, K. (2021). Sosyal Medya Yasasının Basın Özgürlüğü Üzerine Etkileri İzleme Araştırması: Genişletilmiş Tarama Ekim 2020/Ekim 2021. MEDAR. Erişim 13 Eylül 2022, https://medarder.org/wp-content/uploads/2021/12/Sosyal-Medya-Yasasinin-Basin-Ozgurlugu-Uzerine-Etkileri-Izleme-Arastirmasi-Genisletilmis-Tarama.pdf
  • Picard, R. G., ve Dal Zotto, C. (2015). The Dimension of Ownership and Control of Media. P. Valcke, M. Sükösd, ve R. G. Picard (Ed.), Media, Pluralism and Diversity: Concepts, Risks and Global Trends (s. 54–66) içinde. Palgrave MacMillan.
  • Radyo ve Televizyon Kuruluş Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun, 6112. 2011, Şubat 15. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.6112.pdf
  • Raeijmaekers, D., ve Maeseele, P. (2015). Media, Pluralism and Democracy: What’s in a Name? Media, Culture & Society, 37(7), 1042–1059. https://doi.org/10.1177/0163443715591670
  • Rekabetin Korunması Hakkında Kanun, 4054. 1994, Aralık 7. https://www.rekabet.gov.tr/tr/Sayfa/Mevzuat/4054-sayili-kanun
  • RSF. (2021). Individual Owners. Media Ownership Monitor. Erişim 19 Eylül 2022, https://turkey.mom-rsf.org/en/owners/individual-owners/
  • RSF (2021). World press freedom index. Erişim 4 Eylül 2022, https://rsf.org/en/index?year=2021
  • RSF (2020). World press freedom index. Erişim 4 Eylül 2022, https://rsf.org/sites/default/files/ra_2020_ve.pdf
  • RSF (2019). 2019 World Press Freedom Index – A Cycle of Fear. Erişim 4 Eylül 2022, https://rsf.org/en/2019-world-press-freedom-index-cycle-fear
  • RSF (2018). RSF Index 2018: Hatred of Journalism Threatens Democracies. Erişim 4 Eylül 2022, https://rsf.org/en/node/79170#:~:text=The%202018%20World%20Press%20Freedom,pose%20a%20threat%20to%20democracies
  • RTÜK'ten Exxen'e 'Konuşanlar' Cezası. Evrensel. (2021, Aralık 15). Erişim 17 Eylül 2022, https://www.evrensel.net/haber/450301/rtukten-exxene-konusanlar-cezasi
  • Sözeri, C. (2015). Türkiye’de Medya-İktidar İlişkileri: Sorunlar ve Öneriler. İstanbul Enstitüsü. Erişim 18 Eylül 2022, http://platform24.org/Content/Uploads/Editor/T%C3%BCrkiye%E2%80%99de%20Medya-%C4%B0ktidar%20%C4%B0li%C5%9Fkileri-BASKI.pdf
  • Şener, K. (14 Temmuz 2021). İktidar destekçisi medyaya akan kamu kaynağı – 3. Gazete Duvar. Erişim 2 Eylül 2022, https://www.gazeteduvar.com.tr/iktidar-destekcisi-medyaya-akan-kamu-kaynagi-3-adaletsizlikten-cok-daha-buyuk-bir-sorun-var-haber-1528410
  • Şener, K. (1 Temmuz 2021). İktidar destekçisi medyaya akan kamu kaynağı – 2. Gazete Duvar. Erişim 2 Eylül 2022, https://www.gazeteduvar.com.tr/iktidar-destekcisi-medyaya-akan-kamu-kaynagi-2-televizyonlar-arasinda-kamu-bankalari-reklamlari-dagilimi-haber-1527141
  • Şener, K. (25 Haziran 2021). İktidar destekçisi medyaya akan kamu kaynağı – 1. Gazete Duvar. Erişim 2 Eylül 2022, https://www.gazeteduvar.com.tr/iktidar-destekcisi-medyaya-akan-kamu-kaynagi-1-yazili-basinda-kamu-bankalari-reklamlari-dagilimi-haber-1526532.
  • Tanca, K. E., Akıncı Canbaz, I., Turan, G., ve Özgür, E. (2021). Eğitimde Eleştirel Dijital Okur-Yazarlık. Teyit & Öğretmen Ağı. Erişim 11 Eylül 2022, https://md.teyit.org/file/egitimde-elestirel-dijital-okuryazarlik.pdf Tartışma Programlarının Değişmeyen Yüzler: “En çok programa çıkma” Rekoru Kimde? Independent Türkçe. (2021, Şubat 17). Erişim 22 Kasım 2022, https://www.indyturk.com/node/317236/haber/tart%C4%B1%C5%9Fma-programlar%C4%B1n%C4%B1n-de%C4%9Fi%C5%9Fmeyen-y%C3%BCzleri-en-%C3%A7ok-programa-%C3%A7%C4%B1kma-rekoru-kimde
  • T.C. Resmi Gazete. (2019). Sağırların, İşitme ve Görme Engellilerin Yayın Hizmetlerine Erişiminin İyileştirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/10/20191011-15.htm
  • TGC: Ekonomik Kriz Gazetecileri de Vurdu. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti. (2021, Aralık 28). Erişim 14 Eylül 2022, https://www.tgc.org.tr/aciklamalar/3147-tgc-ekonomik-kriz-gazetecileri-de-vurdu.html
  • The UN Refugee Agency Report: Türkiye. UNHCR. (2022) Erişim 20 Eylül 2022, https://reporting.unhcr.org/document/3092
  • TRT'de Yönetim Yapısı Değişti. DW Türkçe. (2021, Temmuz 14). Erişim 17 Eylül 2022, https://www.dw.com/tr/trtde-y%C3%B6netim-yap%C4%B1s%C4%B1-de%C4%9Fi%C5%9Fti/a-58258112 Turkey: Freedom on the Net 2021 Country Report. Freedom House. (2021). Erişim 13 Eylül 2022, https://freedomhouse.org/country/turkey/freedom-net/2021
  • Turkish Media Owner Demiroren in $1.4 BLN Restructuring Talks – Source. Reuters. (2021, Eylül 21). Erişim 13 Eylül 2022, https://www.reuters.com/business/media-telecom/turkish-media-owner-demiroren-14-bln-restructuring-talks-source-2021-09-21/
  • Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. (1982). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.2709.pdf
  • Türkiye Gazeteciler Cemiyeti. Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi. Erişim 15 Eylül 2022, https://www.tgc.org.tr/bildirgeler/t%C3%BCrkiye-gazetecilik-hak-ve-sorumluluk-bildirgesi/bildirge.html
  • Türkiye Gazeteciler Sendikası. (2021). Medyada Covid-19: Kısa Çalışma ve Ücretsiz İzin Suistimal Ediliyor. TGS. Erişim 7 Eylül 2022, https://tgs.org.tr/medyada-covid-19-kisa-calisma-ve-ucretsiz-izin-suistimal-ediliyor/
  • Türkiye İstatistik Kurumu. (2022). Yazılı Medya İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=96&locale=tr
  • Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu, 6257. 1983, Kasım 11. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2954.pdf
  • Uzunoğlu, S. ve Uyar, V. (2021). Türkiye’de Gazeteci İstihdamı: Gazeteler Süper Kahraman mı Arıyor?. NewsLab Turkey. Erişim 7 Eylül 2022, https://www.newslabturkey.org/gazeteler-super-kahraman-mi-ariyor/?utm_source=aposto
  • Uzunoglu, S. ve Uyar, V. (2021). Revenue Models of Digital Newsrooms. NewsLabTurkey. Erişim 5 Eylül 2022, https://www.newslabturkey.org/revenue-models-of-digital-newsrooms/
  • Valcke, P., Picard, R. G., ve Sükösd, M. (2015). A Global Perspective on Media Pluralism and Diversity: Introduction. P. Valcke, M. Sükösd, ve R. G. Picard (Ed.), Media, Pluralism and Diversity: Concepts, Risks and Global Trends (s. 1–22) içinde. Palgrave MacMillan.
  • Yaşar, F. (3 Ekim, 2022). Basın Meslek Örgütleri: Dezenformasyonu gazeteciler değil siyasetçiler yapmakta. Gazete Duvar. Erişim 22 Kasım 2022, https://www.gazeteduvar.com.tr/basin-meslek-orgutleri-dezenformasyonu-gazeteciler-degil-siyasetciler-yapmakta-haber-1583373

Türkiye’de Medya ve Demokrasi: Medyada Çoğulculuğu İzleme Raporu Üzerine Bir Analiz

Yıl 2022, , 136 - 163, 30.12.2022

Tirşe Erbaysal Filibeli , Can Ertuna , Yagmur Cenberli

https://doi.org/10.16878/gsuilet.1180984

Öz

Sağlıklı işleyen bir demokrasinin ön koşulu, toplumun her kesiminin sesinin duyulduğu çoğulcu bir medya sisteminin inşasıdır. Ancak medyada çoğulculuğun önünde çok sayıda hukuki, siyasal ve ekonomik engel ve sorun alanı bulunmaktadır. Bir ülkede medyada çoğulculuğun sağlanmasının önündeki bu engelleri aşmak için öncelikle sorunların izlenmesi ve tespit edilmesi gerekmektedir. Türkiye’de medya çoğulculuğunun izlendiği ve sorunların kapsamlı bir şekilde ele alındığı bu makalede, medyada çoğulculuk farklı yaklaşımlar üzerinden tanımlanmaktadır. Centre for Media Pluralism ve Media Freedom (CMPF) tarafından geliştirilmiş olan medyada çoğulculuğu izleme aygıtının kullanımı ile belirlenen göstergeler üzerinden medyada temel haklar, medya sektöründeki çoğulculuk, siyasal bağımsızlık ve toplumsal kapsayıcılık kategorilerinde 200 soruya verilen yanıtlar ile Türkiye’de medyada çoğulculuk izlenmekte, riskler belirlenerek sorunlar tespit edilmekte ve sorunların çözümüne yönelik önerilerde bulunulmaktadır. Temel haklar ve özgürlükler kapsamında bilgiye erişim hakkı, düzenleyici ve denetleyici kurumların tasarrufları; medya sektöründeki çoğulculuk kapsamında medya sahiplik yapısı ve çevrimiçi platformlardaki rekabet; medyada siyasal bağımsızlık kapsamında medyaya devlet tarafından sağlanan kaynakların düzenlenmesi ve editoryal bağımsızlık; toplumsal kapsayıcılık kapsamında azınlık gruplarının medyaya erişimi ve medya okuryazarlığı gibi konuların değerlendirildiği bu araştırmada Türkiye tüm alanlarda yüksek risk grubunda bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

medyada çoğulculuk basın özgürlüğü demokrasi tolumsal kapsayıcılık medya sahipliği

Kaynakça

  • 2021 Yılı Mesleki Memnuniyet Araştırması: 2021'de 241 Gazeteci Yargılandı, 115'i Saldırıya Uğradı. Bianet. (2022, 26 Mart). Erişim 14 Eylül 2022, https://m.bianet.org/bianet/medya/259663-2021-de-241-gazeteci-yargilandi-115-i-saldiriya-ugradi
  • Adaklı, G. (2015, 28 Mayıs). Medya Sermayesi ve Ultra-Çapraz Bütünleşmeler. Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği. Erişim 25 Eylül 2022, https://tr.boell.org/tr/2015/05/28/medya-sermayesi-ve-ultra-capraz-butunlesmeler
  • Adal, H. (2022, 25 Ağustos). 4 yıllık mücadele / basın kartı “hediyeli” geldi. Bianet. Erişim 5 Eylül 2022, https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/266284-4-yillik-mucadele-basin-karti-hediyeli-geldi - :~:text=Basın kartlarının verilmemesi&text=Değişik sonrasında İletişim Başkanlığı 9,gazetecinin değerlendirme süreci devam ediyor
  • Akdeniz, Y. ve Güven, O. (2021). Fahrenheit 5651: Sansürün Yakıcı Etkisi. İfade Özgürlüğü Derneği. Erişim 13 Eylül 2022, https://ifade.org.tr/reports/EngelliWeb_2020.pdf.
  • Ali Topuz: Ayrılığımın Sebebi, Editoryal Bağımsızlık Konusunda Vedat Zencir ile Uyuşmamamız. (14 Ekim 2021). Evrensel. Erişim 16 Eylül 2022, https://www.evrensel.net/haber/445174/ali-topuz-ayriligimin-sebebi-editoryal-bagimsizlik-konusunda-vedat-zencir-ile-uyusmamamiz.
  • Atton, C. (2010). Alternative media. SAGE Publications.
  • Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunu, 5953. 13 Haziran 1952. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.3.5953.pdf
  • Bi̇a Medya Gözlem / 2021: Haberciden Özgürlük Mücadelesi, Yargıdan Umut ışığı. Bianet. (2021, January 24). Erişim 3 Eylül 2022, https://bianet.org/bianet/medya/256364-haberciden-ozgurluk-mucadelesi-yargidan-umut-isigi
  • Bildirici, F. (11 Ocak, 2021). Altı gazetede aynı haber, aynı ‘güzelleme’ ama imzalar farklı, Erişim 22 Kasım 2022, https://farukbildirici.com/alti-gazetede-ayni-haber-ayni-guzelleme-ama-imzalar-farkli/
  • Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu. (2022). İletişim Hizmetleri İstatistikleri. https://www.btk.gov.tr/iletisim-hizmetleri-istatistikleri
  • Bleyer-Simon, K., Brogi, E., Carlini, R., De Costa Leite Borges, D., Nenadic, I., Palmer, M., Parcu, P. L., Trevisan, M., Verza, S., ve Zuffova, M. (2022). Monitoring Media Pluralism in the Digital Era: Application of the Media Pluralism Monitor in the European Union, Albania, Montenegro, the Republic of North Macedonia, Serbia and Turkey in the Year 2021. Erişim 10 Ağustos 2022, https://cadmus.eui.eu/handle/1814/74712
  • Bleyer-Simon, K., Brogi, E., Carlini, R., Nenadic, I., Palmer, M., Parcu, P. L., Verza, S., Viola de Azevedo Cunha, M., ve Zufova, M. (2021). Monitoring Media Pluralism in the Digital Era: Application of the Media Pluralism Monitor in the European Union, Albania, Montenegro, Republic of North Macedonia, Serbia & Turkey in the Year 2020. Erişim 22 Ağustos 2022, https://hdl.handle.net/1814/71970
  • Brogi, E. (2022). Risks to Media Pluralism in a Digital Environment in Europe. Idees No. 50 Defending Democracy: Civil and Political Rights at Risk in the 21st Century. Erişim 5 Ağustos 2022, https://revistaidees.cat/en/risks-to-media-pluralism-in-a-digital-environment-in-europe/
  • Brogi, E., Carlini, R., Nenadic, I., Parcu, P. L., ve Viola de Azevedo Cunha, M. (2020). Monitoring Media Pluralism in the Digital Era: Application of the Media Pluralism Monitor 2020 in the European Union, Albania and Turkey in the years 2018-2019. Erişim 10 Eylül 2022, https://hdl.handle.net/1814/67828
  • Brogi, E., Nenadic, I., Parcu, P. L., ve Viola de Azevedo Cunha, M. (2018). Monitoring Media Pluralism in Europe: Application of the Media Pluralism Monitor 2017 in the European Union, FYROM, Serbia & Turkey. Erişim 10 Eylül 2022, http://hdl.handle.net/1814/60773
  • Brogi, E., Bania, K., Nenadic, I., Ostling, A., ve Parcu, P. L. (2017). Monitoring Media Pluralism in Europe: Application of the Media Pluralism Monitor 2016 in the European Union, Montenegro and Turkey. Erişim 10 Eylül 2022, https://cadmus.eui.eu/handle/1814/46786
  • Bulut, E., ve Ertuna, C. (2022). The pandemic shock doctrine in an authoritarian context: The economic, bodily, and political precarity of Turkey’s journalists during the pandemic. Media, Culture & Society, 44(5), 1003–1020. https://doi.org/10.1177/01634437221084108
  • Committee of Ministers, Recommendation No. R (99) 1 of the Committee of Ministers to Member States on Measures to Promote Media Pluralism (1999). Council of Europe. Erişim 22 Eylül 2022, https://rm.coe.int/16804fa377
  • Cumhuriyet Gazetesi ve Cumhuriyet Vakfı'nın Yönetim Kurulu Değişti. Bianet. (2018, 7 Eylül). Erişim 20 Eylül 2022, https://bianet.org/bianet/medya/200600-cumhuriyet-gazetesi-ve-cumhuriyet-vakfi-nin-yonetim-kurulu-degisti
  • Czepek, A. (2009). Pluralism and Participation as Desired Results of Press Freedom: Measuring Media Systems Performance. In A. Czepek, M. Hellwig, ve E. Nowak (Ed.), Press Freedom and Pluralism in Europe: Concepts of Conditions (s. 37–44) içinde. Intellect Books.
  • Çenberli, Y. (2020). İletişimin Ekonomi Politiği ve Türkiye’de Alternatif Medya: Girdapta Hayatta Kalmak. Z. Özarslan, T. Durna, ve P. Öğün Emre (Ed.), Sayısal Eşitsizlikler ve Gazeteciliğin Geleceği (s. 55–86) içinde. um:ag Yayınları.
  • Deloitte. (2021). Türkiye’de Tahmini Medya ve Reklam Yatırımları: 2021 ilk 6 Ay Raporu. Erişim 3 Eylül 2022, https://www2.deloitte.com/tr/tr/pages/technology-media-and-telecommunications/articles/medya-yatirimlari-2021-raporu.html
  • Demirören, Reuters Aboneliğini İptal Etti. Evrensel. (2021, Ekim 16). Erişim 16 Eylül 2022, https://www.evrensel.net/haber/445308/demiroren-reuters-aboneligini-iptal-etti
  • Dirini, İ., ve Özsu, G. (2020). Covid-19 Pandemi Sürecinde Sosyal Medyada Nefret Söylemi Raporu. (Z. Özarslan, Ed.) Alternatif Bilişim Derneği. Alternatif Bilişim. Erişim 10 Eylül 2022, https://ekitap.alternatifbilisim.org/covid19-nefret-soylemi-raporu/
  • Elektrik Faturalarındaki TRT Payı Kaldırıldı. Bianet. (2021, Kasım 24). Erişim 22 Eylül 2022, https://m.bianet.org/bianet/ekonomi/253800-elektrik-faturalarindaki-trt-payi-kaldirildi
  • Engelliweb – Erişime Engellenen Websiteleri, Haber ve Sosyal Medya Hesap ve İçerikleri. İfade Özgürlüğü Derneği. (2022). Erişim 14 Eylül 2022, https://ifade.org.tr/engelliweb/
  • Erbaysal Filibeli, T. (2020). The State of (Dis)information Sphere: The Rise of Fact-Checking Initiatives. T. Erbaysal Filibeli (Ed.), Information Nightmare: Fake News, Manipulation and Post-Truth Politics in the Digital Age (s. 33–48) içinde. Peter Lang.
  • Erbaysal Filibeli, T. (2019). Big Data, Artificial Intelligence, and Machine Learning Algorithms: A Descriptive Analysis of the Digital Threats in the Post-Truth Era. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (31), 91–110. https://doi.org/10.16878/gsuilet.626260
  • Erbaysal Filibeli, T., ve Şener, O. (2019). Manipüle Edilmiş Enformasyonel Bir Vitrin ve Popülist Bir Enformasyon Alanı Olarak Twitter. Moment Dergi, 6(2), 492–515. https://doi.org/https://doi.org/10.17572//mj2019.2.492515
  • European Commission. (2022). Individuals' Level of Digital Skills (from 2021 onwards). Eurostat. Erişim 26 Eylül 2022, https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/isoc_sk_dskl_i21/default/bar?lang=en
  • European Commission Turkey 2020 Report. (2020). Commission Staff Working Document: Turkey 2020 Report Accompanying the Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee of the Regions. 2020 Communication on EU Enlargement Policy. Erişim 12 Eylül 2022, https://neighbourhood-enlargement.ec.europa.eu/system/files/2020-10/turkey_report_2020.pdf
  • European AdSpend By Country and Medium, 2010-2021: AdSpend Turkey. (2020). WARC Data Points. Erişim 13 Eylül 2022, https://www.warc.com/search?q=adspend+turkey
  • European Commission Against Racism and Intolerance Report on Turkey (Fifth Monitoring Cycle) (2016). Erişim 9 Eylül 2022, https://rm.coe.int/fifth-report-on-turkey/16808b5c81
  • Freedom of Expression and the Press in Turkey – 325. Expression Interrupted. (2021). Erişim 4 Eylül 2022, https://www.expressioninterrupted.com/freedom-of-expression-and-the-press-in-turkey-325/
  • Gibbons, T. (2015). What is ‘Sufficient’ Plurality?. S. Barnett ve J. Townend (Ed.), Media Power and Plurality: From Hyperlocal to High-Level Policy (s. 15–30) içinde. Palgrave MacMillan.
  • Global Media Monitoring Project. (2020). Erişim 19 Eylül 2022, https://whomakesthenews.org/wp-content/uploads/2021/11/GMMP2020.ENG_.FINAL_.pdf
  • Habermas, J. (1996). Between Facts and Norms: Contributions to a Discourse Theory of Law and Democracy. The MIT Press.
  • İnceoğlu, Y., Erbaysal Filibeli, T., Ertuna, C., ve Çenberli, Y. (2022). Monitoring Media Pluralism in the Digital Era: Application of the Media Pluralism Monitor in the European Union, Albania, Montenegro, the Republic of North Macedonia, Serbia and Turkey in the Year 2021 Country Report: Turkey. Erişim 10 Temmuz 2022, https://cadmus.eui.eu/handle/1814/74711
  • İnceoğlu, Y., Sözeri, C., ve Erbaysal Filibeli, T. (2021). Monitoring Media Pluralism in the Digital Era Application of the Media Pluralism Monitor in the European Union, Albania, Montenegro, The Republic Of North Macedonia, Serbia & Turkey in the Year 2020 – Country Report: Turkey. EUI Centre for Media Pluralism and Media Freedom. Erişim 20 Eylül 2022, https://cadmus.eui.eu/bitstream/handle/1814/71965/turkey_results_mpm_2021_cmpf.pdf?sequence=3
  • İnceoğlu, Y., Sözeri, C., ve Erbaysal Filibeli, T. (2020). Monitoring Media Pluralism in the Digital Era: Application of the Media Pluralism Monitor in the European Union, Albania and Turkey in the years 2018-2019 – Country report: Turkey. EUI Centre for Media Pluralism and Media Freedom. Erişim 20 Eylül 2022, https://cadmus.eui.eu/bitstream/handle/1814/67821/turkey_results_mpm_2020_cmpf.pdf
  • İnceoğlu, Y., Sözeri, C., ve Erbaysal Filibeli, T. (2018). Monitoring Media Pluralism in Europe: Application of the Media Pluralism Monitor 2017 in the European Union, FYROM, Serbia & Turkey – Country Report: Turkey. EUI Centre for Media Pluralism and Media Freedom. Erişim 20 Eylül 2022, https://cadmus.eui.eu/bitstream/handle/1814/61159/2018_Turkey_EN.pdf?sequence=1&isAllowed=y
  • İnceoğlu, Y., Sözeri, C., ve Erbaysal Filibeli, T. (2016). Media Pluralism Monitor 2016 – Turkey. EUI Centre for Media Pluralism and Media Freedom. Erişim 20 Eylül 2022, https://cmpf.eui.eu/media-pluralism-monitor/mpm-2016-results/turkey/
  • İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun, 5651. 2007, Mayıs 4. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5651.pdf Kalyoncuoğlu, Y. (2021, Mart 1). Türkiye'de Özel Televizyonların Kurulmasının Üzerinden 30 Yıl Geçti. Anadolu Ajansı. Erişim 15 Eylül 2022, https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/turkiyede-ozel-televizyonlarin-kurulmasinin-uzerinden-30-yil-gecti/2160618
  • Kanlı, Y., ve Şener, K. (Ed.). (2021). Medya İzleme Raporu 2021. M4D. Erişim 14 Eylül 2022, http://media4democracy.org/public/uploads/reports_5835411.pdf
  • Nazlıer, E. (2022, Ocak 14). Gazetecilere Reva Görülen: Şiddet, Sansür, Hapis, İşsizlik... Evrensel. Erişim 21 Eylül 2022, https://www.evrensel.net/haber/452706/gazetecilere-reva-gorulen-siddet-sansur-hapis-issizlik Number of Journalists Behind Bars Reaches Global High. Committee to Protect Journalists. (2021, Aralık 9). Erişim 4 Eylül 2022, https://cpj.org/reports/2021/12/number-of-journalists-behind-bars-reaches-global-high/
  • Oran, B. (2018). Etnik ve Dinsel Azınlıklar: Tarih, Teori, Hukuk, Türkiye. Literatür Yayıncılık. Özçetin, B. (2020). Kitle İletişim Kuramları: Kavramlar, Okullar, Modeller. İletişim Yayınları.
  • Özturan, G., İçten, D., Akkoç, H. B., ve Deniz, K. (2021). Sosyal Medya Yasasının Basın Özgürlüğü Üzerine Etkileri İzleme Araştırması: Genişletilmiş Tarama Ekim 2020/Ekim 2021. MEDAR. Erişim 13 Eylül 2022, https://medarder.org/wp-content/uploads/2021/12/Sosyal-Medya-Yasasinin-Basin-Ozgurlugu-Uzerine-Etkileri-Izleme-Arastirmasi-Genisletilmis-Tarama.pdf
  • Picard, R. G., ve Dal Zotto, C. (2015). The Dimension of Ownership and Control of Media. P. Valcke, M. Sükösd, ve R. G. Picard (Ed.), Media, Pluralism and Diversity: Concepts, Risks and Global Trends (s. 54–66) içinde. Palgrave MacMillan.
  • Radyo ve Televizyon Kuruluş Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun, 6112. 2011, Şubat 15. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.6112.pdf
  • Raeijmaekers, D., ve Maeseele, P. (2015). Media, Pluralism and Democracy: What’s in a Name? Media, Culture & Society, 37(7), 1042–1059. https://doi.org/10.1177/0163443715591670
  • Rekabetin Korunması Hakkında Kanun, 4054. 1994, Aralık 7. https://www.rekabet.gov.tr/tr/Sayfa/Mevzuat/4054-sayili-kanun
  • RSF. (2021). Individual Owners. Media Ownership Monitor. Erişim 19 Eylül 2022, https://turkey.mom-rsf.org/en/owners/individual-owners/
  • RSF (2021). World press freedom index. Erişim 4 Eylül 2022, https://rsf.org/en/index?year=2021
  • RSF (2020). World press freedom index. Erişim 4 Eylül 2022, https://rsf.org/sites/default/files/ra_2020_ve.pdf
  • RSF (2019). 2019 World Press Freedom Index – A Cycle of Fear. Erişim 4 Eylül 2022, https://rsf.org/en/2019-world-press-freedom-index-cycle-fear
  • RSF (2018). RSF Index 2018: Hatred of Journalism Threatens Democracies. Erişim 4 Eylül 2022, https://rsf.org/en/node/79170#:~:text=The%202018%20World%20Press%20Freedom,pose%20a%20threat%20to%20democracies
  • RTÜK'ten Exxen'e 'Konuşanlar' Cezası. Evrensel. (2021, Aralık 15). Erişim 17 Eylül 2022, https://www.evrensel.net/haber/450301/rtukten-exxene-konusanlar-cezasi
  • Sözeri, C. (2015). Türkiye’de Medya-İktidar İlişkileri: Sorunlar ve Öneriler. İstanbul Enstitüsü. Erişim 18 Eylül 2022, http://platform24.org/Content/Uploads/Editor/T%C3%BCrkiye%E2%80%99de%20Medya-%C4%B0ktidar%20%C4%B0li%C5%9Fkileri-BASKI.pdf
  • Şener, K. (14 Temmuz 2021). İktidar destekçisi medyaya akan kamu kaynağı – 3. Gazete Duvar. Erişim 2 Eylül 2022, https://www.gazeteduvar.com.tr/iktidar-destekcisi-medyaya-akan-kamu-kaynagi-3-adaletsizlikten-cok-daha-buyuk-bir-sorun-var-haber-1528410
  • Şener, K. (1 Temmuz 2021). İktidar destekçisi medyaya akan kamu kaynağı – 2. Gazete Duvar. Erişim 2 Eylül 2022, https://www.gazeteduvar.com.tr/iktidar-destekcisi-medyaya-akan-kamu-kaynagi-2-televizyonlar-arasinda-kamu-bankalari-reklamlari-dagilimi-haber-1527141
  • Şener, K. (25 Haziran 2021). İktidar destekçisi medyaya akan kamu kaynağı – 1. Gazete Duvar. Erişim 2 Eylül 2022, https://www.gazeteduvar.com.tr/iktidar-destekcisi-medyaya-akan-kamu-kaynagi-1-yazili-basinda-kamu-bankalari-reklamlari-dagilimi-haber-1526532.
  • Tanca, K. E., Akıncı Canbaz, I., Turan, G., ve Özgür, E. (2021). Eğitimde Eleştirel Dijital Okur-Yazarlık. Teyit & Öğretmen Ağı. Erişim 11 Eylül 2022, https://md.teyit.org/file/egitimde-elestirel-dijital-okuryazarlik.pdf Tartışma Programlarının Değişmeyen Yüzler: “En çok programa çıkma” Rekoru Kimde? Independent Türkçe. (2021, Şubat 17). Erişim 22 Kasım 2022, https://www.indyturk.com/node/317236/haber/tart%C4%B1%C5%9Fma-programlar%C4%B1n%C4%B1n-de%C4%9Fi%C5%9Fmeyen-y%C3%BCzleri-en-%C3%A7ok-programa-%C3%A7%C4%B1kma-rekoru-kimde
  • T.C. Resmi Gazete. (2019). Sağırların, İşitme ve Görme Engellilerin Yayın Hizmetlerine Erişiminin İyileştirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/10/20191011-15.htm
  • TGC: Ekonomik Kriz Gazetecileri de Vurdu. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti. (2021, Aralık 28). Erişim 14 Eylül 2022, https://www.tgc.org.tr/aciklamalar/3147-tgc-ekonomik-kriz-gazetecileri-de-vurdu.html
  • The UN Refugee Agency Report: Türkiye. UNHCR. (2022) Erişim 20 Eylül 2022, https://reporting.unhcr.org/document/3092
  • TRT'de Yönetim Yapısı Değişti. DW Türkçe. (2021, Temmuz 14). Erişim 17 Eylül 2022, https://www.dw.com/tr/trtde-y%C3%B6netim-yap%C4%B1s%C4%B1-de%C4%9Fi%C5%9Fti/a-58258112 Turkey: Freedom on the Net 2021 Country Report. Freedom House. (2021). Erişim 13 Eylül 2022, https://freedomhouse.org/country/turkey/freedom-net/2021
  • Turkish Media Owner Demiroren in $1.4 BLN Restructuring Talks – Source. Reuters. (2021, Eylül 21). Erişim 13 Eylül 2022, https://www.reuters.com/business/media-telecom/turkish-media-owner-demiroren-14-bln-restructuring-talks-source-2021-09-21/
  • Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. (1982). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.2709.pdf
  • Türkiye Gazeteciler Cemiyeti. Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi. Erişim 15 Eylül 2022, https://www.tgc.org.tr/bildirgeler/t%C3%BCrkiye-gazetecilik-hak-ve-sorumluluk-bildirgesi/bildirge.html
  • Türkiye Gazeteciler Sendikası. (2021). Medyada Covid-19: Kısa Çalışma ve Ücretsiz İzin Suistimal Ediliyor. TGS. Erişim 7 Eylül 2022, https://tgs.org.tr/medyada-covid-19-kisa-calisma-ve-ucretsiz-izin-suistimal-ediliyor/
  • Türkiye İstatistik Kurumu. (2022). Yazılı Medya İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=96&locale=tr
  • Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu, 6257. 1983, Kasım 11. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2954.pdf
  • Uzunoğlu, S. ve Uyar, V. (2021). Türkiye’de Gazeteci İstihdamı: Gazeteler Süper Kahraman mı Arıyor?. NewsLab Turkey. Erişim 7 Eylül 2022, https://www.newslabturkey.org/gazeteler-super-kahraman-mi-ariyor/?utm_source=aposto
  • Uzunoglu, S. ve Uyar, V. (2021). Revenue Models of Digital Newsrooms. NewsLabTurkey. Erişim 5 Eylül 2022, https://www.newslabturkey.org/revenue-models-of-digital-newsrooms/
  • Valcke, P., Picard, R. G., ve Sükösd, M. (2015). A Global Perspective on Media Pluralism and Diversity: Introduction. P. Valcke, M. Sükösd, ve R. G. Picard (Ed.), Media, Pluralism and Diversity: Concepts, Risks and Global Trends (s. 1–22) içinde. Palgrave MacMillan.
  • Yaşar, F. (3 Ekim, 2022). Basın Meslek Örgütleri: Dezenformasyonu gazeteciler değil siyasetçiler yapmakta. Gazete Duvar. Erişim 22 Kasım 2022, https://www.gazeteduvar.com.tr/basin-meslek-orgutleri-dezenformasyonu-gazeteciler-degil-siyasetciler-yapmakta-haber-1583373
Toplam 76 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Tirşe Erbaysal Filibeli 0000-0003-4642-2279

Can Ertuna 0000-0002-3734-7345

Yagmur Cenberli 0000-0001-9390-5674

Yayımlanma Tarihi 30 Aralık 2022
Kabul Tarihi 16 Aralık 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022

Kaynak Göster

APA Erbaysal Filibeli, T., Ertuna, C., & Cenberli, Y. (2022). Türkiye’de Medya ve Demokrasi: Medyada Çoğulculuğu İzleme Raporu Üzerine Bir Analiz. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi(37), 136-163. https://doi.org/10.16878/gsuilet.1180984

Creative Commons Lisansı TRDizinlogo_live-e1586763957746.png